بررسی ویژگی های فضایی یخبندان در محیط های شهری کشور ایران بر اساس تحلیل سلسه مراتبی ward

در این تحقیق جهت بررسی ویژگی های یخبندان شهرهای ایران در طی دوره آماری 2018-1985 ابتدا اما روزانه دمای حداقل ایستگاه های همدیدی از سازمان هواشناسی دریافت گردید. برای فراوانی روزهای یخبندان، روزهای که دمای هوا صفر و پایین تر از صفر درجه ثبت شده بود بعنوان روز یخبندان در نظر گرفته شد. برای بررسی شدت یخبندان در سطح شهرها، دمای 0 تا -1/1 را بعنوان یخبندان ضعیف، -1/1 تا -2/2 را بخبندان متوسط و - کمتر از -2/2 درجه سانتی گراد، بعنوان یخبندان شدید در نظر گرفته شد و تعداد روزهای یخبندان به تفکیک شدت های مختلف برای هر کدام از شهرها محاسبه گردید و در نهایت به کمک تحلیل انالیز سلسله مراتبی وارد، شهرهای که از لحاظ فراوانی وقوع یخبندان، فصل رشد ، شدت های یخبندان با همدیگر شباهت داشتند مشخص گردبد. نتایج بیانگر آن است که در شهرهای مورد مطالعه بطور متوسط فراوانی وقوع یخبندان از 0 تا 127 روز درطول سال متغییر است. در شهرهای نواحی ساحلی جنوبی یخبندانی اتفاق نمی افتد اما در نوار ساحلی شمالی کشور بعلت عرض جغرافیائی بالاتر، در طول سال حدود 7 روز یخبندان رخ می دهد. باترین رخداد یخبندان مربوط به شهرهای شمال غربی و غرب کشور (شهرهای شهرکرد، سقز و اردیبل) به علت عرض جغرافیایی بالا و همچنین ارتفاع زیاد، متوسط تعداد روزهای یخبندان در طول سال به 124 روز می رسد. از نظر شدت یخبندان، عامل ارتفاع منطقه و همچین مسیر سامانه های ورودی به ایران مهم ترین عوامل تاثیرگذار بر شدت وقوع یخبندان های شدید است. در حالیکه در یخبندان های متوسط موقعیت پراکندگی ناهمواری های کوهستانی ایران از قبیل رشته کوه البرز، زاگرس و کوه های شمال شرقی کشور، دوری و نزدیکی به نواحی آبی و همچنین عرض جغرافیائی تاثیرگذار می باشند. از نظر فصل رشد یخبندان، در شهرهای ایران فصل رشد از 0 تا 7 ماه در بین شهرها متفاوت می باشد. در اقلیم گرم جنوب فصل یخبندانی اتفاق نمی افتد و طولانی ترین دوره رشد یخبندان با فراوانی 7 ماه ، متعلق به ایستگاه های سقز و زنجان در شمال غرب کشور و ایستگاه شهرکرد در ارتفاعات زاگرس در استان چهارمحال بختیاری است

کلیدواژه ها:

یخبندان ، فراوانی ، تحلیل خوشه ای ، شدت یخبندان ، فصل رشد