ارزیابی شاخص‌های انتخاب برای بهبود ژنتیکی عملکرد دانه هیبریدهای سینگل‌کراس ذرت دانه‌ای (Zea mays L.) در شرایط آبیاری مطلوب و تنش آبی

سال انتشار: 1397
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 272

فایل این مقاله در 18 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

این مقاله در بخشهای موضوعی زیر دسته بندی شده است:

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_PGRLU-5-1_001

تاریخ نمایه سازی: 16 اسفند 1399

چکیده مقاله:

انتخاب ‌بر ‌اساس ‌شاخص ‌مناسب ‌می‌تواند ‌یکی ‌از ‌روش‌های ‌موثر ‌جهت ‌گزینش ‌غیر ‌مستقیم ‌برای ‌بهبود ‌همزمان ‌عملکرد ‌و ‌اجزای ‌آن ‌باشد. ‌به ‌منظور ‌تعیین ‌شاخص ‌انتخاب ‌برای ‌اصلاح ‌ژنتیکی ‌عملکرد، ‌60 ‌هیبرید ‌سینگل ‌کراس ‌ذرت ‌دانه ‌ای ‌در ‌قالب ‌طرح ‌بلوک‌های ‌کامل ‌تصادفی ‌با ‌3 ‌تکرار ‌در ‌شرایط ‌تنش ‌خشکی ‌و ‌بدون ‌تنش ‌(شاهد) ‌در ‌قالب ‌دو ‌آزمایش ‌مجزا ‌در ‌ایستگاه ‌طرق ‌مرکز ‌تحقیقات ‌و ‌آموزش ‌کشاورزی ‌و ‌منابع ‌طبیعی ‌خراسان ‌رضوی ‌کشت ‌شدند. ‌شاخص‌های ‌انتخاب ‌براساس ‌صفات ‌وارد ‌شده ‌در ‌تجزیه ‌رگرسیون ‌گام ‌به ‌گام ‌و ‌با ‌در ‌نظر ‌گرفتن ‌ارزشهای ‌فنوتیپی، ‌ژنتیکی ‌و ‌اقتصادی ‌محاسبه ‌شدند. ‌براساس ‌نتایج ‌حاصل ‌از ‌رگرسیون ‌گام ‌به ‌گام ‌در ‌شرایط ‌بدون ‌تنش ‌صفات ‌رسیدگی ‌فیزیولوژیک، ‌ارتفاع ‌بوته، ‌عمق ‌دانه، ‌تعداد ‌دانه ‌در ‌ردیف ‌بلال ‌و ‌طول ‌تاسل ‌جمعا ‌60.68 ‌درصد ‌از ‌تغییرات ‌مربوط ‌به ‌عملکرد ‌را ‌تبیین ‌نمودند، ‌در ‌حالیکه ‌در ‌شرایط ‌تنش ‌صفات ‌تعداد ‌دانه ‌در ‌ردیف ‌بلال، ‌ارتفاع ‌بوته، ‌ارتفاع ‌بلال، ‌وزن ‌هزاردانه، ‌طول ‌بلال ‌و ‌تعداد ‌برگ ‌بالای ‌بلال ‌در ‌مجموع ‌63.77 ‌درصد ‌از ‌تغییرات ‌مربوط ‌به ‌عملکرد ‌را ‌توجیه ‌نمودند ‌که ‌در ‌محاسبه ‌شاخص ‌انتخاب ‌مورد ‌استفاده ‌قرار ‌گرفتند. ‌از ‌5 ‌شاخص‌ ‌انتخاب ‌بهینه ‌(اسمیت-هیزل) ‌و ‌یک ‌شاخص ‌انتخاب ‌پایه ‌(پسک- ‌بیکر) ‌برای ‌گزینش ‌ژنوتیپ‌های ‌ذرت ‌در ‌شرایط ‌تنش ‌رطوبتی ‌و ‌غیر ‌تنش ‌استفاده ‌شد. ‌نتایج ‌نشان ‌داد ‌که ‌مقدار ‌سودمندی ‌نسبی ‌گزینش ‌بر ‌مبنای ‌عملکرد ‌و ‌پیشرفت ‌ژنتیکی ‌مورد ‌انتظار ‌برای ‌کلیه ‌صفات ‌در ‌شاخص ‌دوم ‌اسمیت ‌هیزل ‌در ‌هر ‌دو ‌محیط ‌غیر ‌تنش ‌و ‌تنش، ‌نسبت ‌به ‌سایر ‌شاخص‌ها ‌بیشترین ‌میزان ‌بود. ‌براساس ‌مقادیر ‌عملکرد ‌دانه ‌و ‌شاخص‌های ‌انتخاب ‌بهینه ‌و ‌پایه ‌20 ‌درصد ‌از ‌ژنوتیپ‌های ‌برتر ‌توسط ‌هر ‌شاخص ‌انتخاب ‌شدند. ‌برمبنای ‌نتایج ‌حاصله ‌در ‌شرایط ‌غیرتنش ‌ژنوتیپ ‌60 ‌(رقم ‌تجاری ‌سینگل ‌کراس ‌704 ‌) ‌توسط ‌تمامی ‌شاخص‌ها ‌به ‌عنوان ‌برترین ‌ژنوتیپ ‌و ‌در ‌شرایط ‌تنش ‌رطوبتی ‌ژنوتیپ‌های ‌متفاوتی ‌به ‌عنوان ‌برترین‌ها ‌توسط ‌شاخص‌های ‌مختلف ‌انتخاب ‌گردیدند ‌که ‌می‌توان ‌به ‌ژنوتیپ‌های ‌16 ‌(ME77006/1 × K1263/1)، ‌22 ‌(ME77006/1 × K1263/1) ‌و ‌34 ‌(ME78005/2 × A679) ‌اشاره ‌کرد ‌که ‌لااقل ‌توسط ‌2 ‌یا ‌3 ‌شاخص ‌گزینشی ‌مختلف ‌برای ‌شرایط ‌تنش ‌رطوبتی ‌برگزیده ‌شده‌اند.   

نویسندگان

سعید خاوری خراسانی

Seed and Plant Improvement Department, Khorasan Razavi Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, ARREO, Mashhad, Iran

عبدالناصر مهدی پور

Seed and Plant Improvement Department, Khorasan Razavi Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, ARREO

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • Asghar, M.J. and Mehdi, S.S. (2010). Selection indices for yield ...
  • Asif, M., Mujahid, M.Y., Ahmad, I., Kisana, N.S, Asim, M. ...
  • Baker, R. J. (1986). Selection indices in plant breeding. CRC. ...
  • Banaei, R., Baghizadeh, A. and Khavari Khorasani, S. (2016), Estimates ...
  • Dorri, P., Khavari Khorasani, S., ValiZadeh, M. and Taheri, P. ...
  • Dorrani, M., Mohammadi Nezhad, G. and Nakhoda, B. (2017). Selection ...
  • Eshghi, R., Ojaghi, J. and Salayeva, S. (2011). Genetic gain ...
  • Farshadfar, A. (1998). Application of Biometrical genetics in plant Breeding. ...
  • Fazlalipour, M., Rabiei, B., Samizadeh, H. and Rahimsouroush, H. (2007a). ...
  • Fazlalipour, M., Rabiei, B., Samizadeh, H. and Rahimsouroush, H. (2007b). ...
  • Golbashy, M., Ebrahimi, M., Khavari Khorasani, S. and Choukan, R. ...
  • Golbashy, M. and Mostafavi, K. (2010) .Correlation and path analysis ...
  • Hallauer, A.R., Carena, M.J. and Miranda Filho, J.D. (2010). Quantitative ...
  • Hazel, L.N. (1943). The genetic basis for construction selection indexes. ...
  • Khavari Khorasani, S., Mostafavi, KH., Zandipour, E. and Heidarian, A. ...
  • Khodarahmpour, Z. and Choukan, R. (2011). Study of morphological sources ...
  • Kumar, B., Guleria, S.K., Khanorkar, S.M., Dubey, R.B., Patel, J., ...
  • Modarresi, M., Kheradnam, M. and Asad, M.T. (2004).Selection Indices as ...
  • Mustafa, H.S.B., Farooq, J., Bibi, T. and Mahmood, T. (2015). ...
  • Nawor, A.A., Ibrahim, M.E. and Khalili, A.N.M. (1991). The efficiency ...
  • Pakniyat, H., Saed-Moucheshi, A. and Haddadi, M.H. (2013). Modeling and ...
  • Poormousavi, S.M. Galavi, M., Daneshiyan, J., Ghanbari, N., Basirani, N. ...
  • Rabiee, B., Valizadeh, M., Ghareyazie, B. and Moghaddam, M. (2004). ...
  • Rezaee, A.M. (1994). Selection indices in Plant Breeding. Proceeding of ...
  • Shaw. R.H. (1988). Climate requirement. Corn and corn improvement, Agronomy ...
  • Smith, O.S., Hallauer, A.R. and Russell, WA. (1981).Use of index ...
  • Smith, HF. (1936). A discriminant function for plant selection. Annals ...
  • نمایش کامل مراجع