بررسی تطبیقی استعارۀ مفهومی زمان در اشعار ناصرخسرو و اخوان ثالث

یکی از پیچیده‌ترین مباحثی که نظریۀ مفهومی با آن روبروست، ماهیت بازنمود زمانی است. همان‌طور که زمان اغلب نمونه‌ای از مفاهیم انتزاعی مطرح است، بررسی اینکه چگونه زمان در نظام مفهومی بشر نمود می‌یابد، منجر به رخداد برخی مسائل مهم در حوزۀ علوم شناختی شده است. استعارۀ مفهومی زمان در آثار شاعران قرون مختلف، به صورت‌های متفاوتی بروز یافته است. آشنایی با نوع نگرش و دیدگاه آنها مطمئناً در درک و شناخت ویژگی‌های زبانی و فرهنگی هر دوره کارساز خواهد بود. از این رو پژوهشگر، اخوان ثالث و ناصرخسرو را که به دو دورۀ زمانی مختلف تعلق دارند، برگزیده و با بررسی آثار آخر شاهنامه و از این اوستای اخوان ثالث و دیوان اشعار ناصرخسرو، 160 استعارۀ مفهومی در حوزۀ زمان استخراج کرده که 12 نگاشت‌نام از اخوان و 14 نگاشت‌نام از ناصرخسرو به دست آمد. از بررسی نگاشت‎نام‌های مزبور این نتیجه حاصل شد که نگرش این دو شاعر به زمان در برخی موارد متفاوت و در مواردی نیز مشابه است که می‌توان گفت این تفاوت نگرشی ناشی از تفاوت تجارب واقعی این دو شاعر از دنیای اطراف خود باشد.

کلیدواژه ها:

استعاره‌ی مفهومی ، زمان ، اخوان ثالث ، ناصرخسرو ، دیوان اشعار ، آخر شاهنامه ، از این اوستا