ارزیابی ترکیب پذیری عمومی و خصوصی در ژنوتیپهای نخود کابلی (.Cicer arietinum L) بر اساس عملکرد دانه و اجزای عملکرد
محل انتشار: فصلنامه علوم زراعی ایران، دوره: 22، شماره: 3
سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 352
فایل این مقاله در 12 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_AGRO-22-3_005
تاریخ نمایه سازی: 1 اسفند 1399
چکیده مقاله:
به منظور بررسی فراسنجه‌های (پارامترهای) ژنتیکی عملکرد دانه و اجزای آن، شش ژنوتیپ نخود در آرایش دایآلل کامل در سال 1386 در گلخانههای مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر تلاقی داده شدند. در ادامه، والدین و تلاقیهای مستقیم و معکوس (36 تیمار) در یک آزمایش مزرعه‌ای قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار در بهار 1396 در ایستگاه گریزه سنندج مورد ارزیابی قرار گرفتند. در طول فصل زراعی صفات گیاهی شامل تعداد روز از کاشت تا گلدهی، تعداد روز از کاشت تا رسیدگی، ارتفاع بوته، تعداد دانه در غلاف، تعداد غلاف در بوته، امتیاز تحمل به خشکی، وزن 100 دانه و عملکرد دانه اندازه‌گیری شدند. ارزیابی جمعیتهای F1 و والدین و تجزیه دایآلل بر اساس روش اول مدل دوم گریفینگ انجام شد. نتایج نشان داد که درون والدین و ژنوتیپهای F1 تفاوت بسیار معنیداری وجود داشت که نشان دهنده وجود تنوع وسیع ژنتیکی برای صفات مورد ارزیابی بود و مشخص شد که با استفاده از این خزانه ژنتیکی، امکان اصلاح صفات زراعی نخود وجود دارد. برای ارتفاع بوته، وزن 100 دانه و عملکرد دانه ترکیبپذیری خصوصی معنیدار بوده و نقش اجزای غیرافزایشی در توارث این صفات مشخص گردید. وراثت مادری نقش بالایی در توارث تعداد دانه در غلاف، تعداد غلاف در بوته، امتیاز تحمل به خشکی و عملکرد دانه داشت. والدین ثمین و FLIP 96-154C بهترتیب بهترین ترکیبپذیری عمومی را برای عملکرد دانه داشتند. بر مبنای نتایج ترکیبپذیری خصوصی، تلاقی Azad×FLIP 96-154C بهترین ترکیب شونده خصوصی برای عملکرد دانه و تعداد دانه در غلاف شناخته شد. بر اساس نتایج این تحقیق، در ژنوتیپهای نخود مورد ارزیابی از لحاظ ژنهای سیتوپلاسمی تنوع قابل ملاحظه‌ای وجود داشت که میتوان از آن در اصلاح ارقام سازگار، پرمحصول و زودرس نخود استفاده کرد.
کلیدواژه ها:
Chickpea ، Diallel cross ، Gene action ، Griffing's method and Morphological traits. ، تلاقی دایآلل ، روش گریفینگ ، صفات مورفولوژیک ، عمل ژن و نخود.
نویسندگان
همایون کانونی
Field and Horticultural Crops Sciences Research Department, Kurdistan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Sanandaj, Iran.
معروف خلیلی
Agricultural Sciences Department, Payam-e Nour University (PNU), Tehran, Iran.
اسماعیل قلی نژاد
Agricultural Sciences Department, Payam-e Nour University (PNU), Tehran, Iran.
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :