زمان‌بندی حرکت قطارها در مسیرهای دوخطه با رویکرد برنامه‌ریزی تصادفی

زمان‌بندی حرکت قطارها یکی از مهم‌ترین مسائل برنامه ریزی در حمل‌ونقل ریلی است. با نگاهی به ادبیات موضوع مورد بررسی می‌توان دریافت که حجم زیادی از مطالعات به مدلسازی و حل این مسئله اختصاص یافته است. در این میان در طی سال‌های اخیر و با پیچیده‌تر شدن سیستم‌‌های ریلی و  لزوم استفاده از تکنیک‌های برنامه‌ریزی عدم قطعیت، پژوهشگران بیش از پیش بر روی مدل‌های عدم قطعیت متمرکز شده‌اند. در بین تکنیک‌های عدم قطعیت، برنامه‌ریزی تصادفی یکی از رویکردهای موجود در مدلسازی ریاضی  است. مبنای استفاده از برنامه‌ریزی تصادفی بدین منظور است که با درنظرگرفتن پارامترهای تصادفی موجود در مسائل دنیای واقعی، مدلسازی و نتایج حاصل از آن به واقعیت نزدیک‌تر شوند.در این پژوهش پس از مطالعۀ مدل‌های موجود در ادبیات موضوع، مدلی در حوزۀ زمان بندی حرکت قطارها با رویکرد برنامه‌ریزی تصادفی و متناسب با مسیرهای دو خطه بهبود داده شده است. مدل مذکور در نظر دارد تا با استفاده از زمان‌های متغیر سیر بلاک‌ها و از طریق تخصیص بهینۀ زمان‌های مکمل به آن‌ها، تاخیرات حاصل از نوسانات زمان‌های سیر بلاک‌ها را بین برنامۀ زمان‌بندی و آن چه را که در عمل انجام می‌گیرد  تا حد ممکن کاهش دهد. این مدل قادر است تا زمان‌بندی بهینه را از طریق تعیین زمان‌های مکمل و با توجه به دو معیار کاهش زمان‌های سفر و کاهش تاخیرات محاسبه کند. در پایان، مدل موردنظر بر روی یکی از خطوط شبکه ریلی موجود در راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران پیاده‌سازی شده است و نتایج حاصل از آن با شرایط فعلی زمان‌بندی در راه‌آهن ایران مقایسه شده است.

کلیدواژه ها:

برنامه ریزی تصادفی ، حمل و نقل ریلی ، زمان بندی ، عدم قطعیت