ویژگی­های بلایا عاملی مؤثر در درک از خطر مدیران میانی نظام سلامت در نیروهای مسلح: نتایج یک مطالعه کیفی

مقدمه: با توجه به افزایش وقوع بلایا در تمام کشورها و تأکید چارچوب کاهش خطر بلایای سندای (Sendai Framework) مبتنی بر کاهش آسیب ­پذیری، درک از خطر گامی مهم در افزایش آمادگی است. شواهد نشان می­ دهند سیستم­ های بهداشت و درمان در رویارویی با بلایا آماده نیستند. درک از خطر بلایا مفهومی جدید و وابسته به زمینه و فرهنگ است و در این حیطه تاکنون پژوهشی در ایران انجام نشده است. هدف: هدف از این مطالعه شناخت ویژگی ­های بلایا به عنوان عاملی مؤثر در درک از خطر مدیران میانی نظام سلامت در نیروهای مسلح است. مواد و روش­ ها: این مطالعه کیفی در سال 1397 به شیوه تحلیل محتوای قراردادی به روش گرین­هیم و لودمن (Ludman & Graneheim) انجام شد. روش گردآوری اطلاعات، مصاحبه نیمه ‌ساختار ‌یافته عمیق بود. مصاحبه ­ها تا اشباع اطلاعاتی پژوهشگر ادامه یافت. بلافاصله مصاحبه ­ها به صورت متن درآمده و واحدهای معنایی کدگذاری شده و با توجه به اشتراکات و تفاوت­ ها زیر طبقات و طبقات شکل گرفتند. مشارکت کنندگان 20 نفر از مدیران رده میانی نظام سلامت نیروهای مسلح با طیفی از تخصص­ های مرتبط بودند. یافته­ ها: با تجزیه و تحلیل 20 مصاحبه نیمه ساختار­مند عمیق، مدیران میانی نظام سلامت، واحدهای معنایی در 125 کد و 18 زیر طبقه شکل گرفت، این زیر طبقات در سه طبقه عوامل داخل بیمارستانی، عوامل خارج بیمارستانی و نوع بلایا تبیین شدند. بحث و نتیجه ­گیری: نتایج بیانگر جنبه ­های متفاوتی از بلایا و تأثیر آن بر درک خطر مدیران میانی نظام سلامت نیروهای مسلح می­باشد. بلایای انسان ساخت و به ویژه شورش­ های سیاسی، منازعات خارج و داخل بیمارستانی و همچنین رویدادهای خاص مانند برگزاری انتخابات و تجمعات سیاسی-مذهبی حتی قبل از اینکه تبدیل به خطری برای سازمان­ های بهداشتی نظامی شوند بر درک از خطر مدیران و به تبع آن بر اقدامات آنان تأثیر دارند. به نظر می­ رسد این تفاوت ­ها مربوط به زمینه کشور ایران و به خصوص سازمان­های بهداشتی نیروهای مسلح می ­باشد.

کلیدواژه ها:

Content Analysis ، Disasters ، Middle Managers ، Healthcare System ، Risk Perception. ، بلایا ، تحلیل محتوا ، سیستم بهداشتی ، درک از خطر ، مدیران میانی.