بررسی انواع قراردادها و آثار حقوقی آنها با مروری بر قراردادهای محدود کننده در ایران و آمریکا

در این پژوهش با بهره گیری از روش توصیفی - تحلیلی به بررسی انواع قراردادها و آثار حقوقی آنها با مروری بر قراردادهای محدود کننده در ایران و آمریکا می باشد. قرارداد یا عقد به توافق دو اراده ضروری در جهت ایجاد یک اثر حقوقی را گویند. به عبارت سادهتر هرگاه جهت به وجود آمدن یک اثر حقوقی همچون خرید (بیع)، اجاره و نظایر آن، نیاز به تلاقی و تراضی ضروری دو اراده باشد، عقد محقق میگردد. نیازمندیهای مشترک ملتها در محیط داخلی و خارجی کشورها موجب توافقهایی در امور حقوقی میشود و یک رابطه حقوقی بین آنان به وجود میآورد که تحت عنوان “ قراردادها و مسایل حقوقی مرتبط با آن” مورد بررسی قرار میگیرد. در حقوق ایران اصطلاح »قرارداد« مترادف با »عقد« به کار رفته است.عقد درفارسی به مفهوم بستن و گره بستن و پیمان بستن امده است. ماده ۱۸۳ قانون مدنی در تعریف عقد مقرر میدارد: »عقد عبارتست از اینکه یک یا چند نفر، در مقابل یک یا چند نفر دیگر، تعهد بر امری نمایند و مورد قبول آنها باشد.« ظاهرا مفهوم ماده بیان تعهد بر امر است، یعنی عقد عهدی است در حالیکه عقد می تواندهم امری را تعهد نماید و هم مالی را انتقال دهد.تعریف درست عقد آن است که »:عقد عبارت است از اینکه یک یا چند شخص در مقابل یک یا چند شخص دیگر ، تعهد بر امری یا تملیک بر مالی نمایند و مورد قبول آنها باشد. مهمترین دلیل تشکیل قرارداد برای طرفین هر معاملهای، رسیدن و دست یافتن به موضوع آن است، از اینرو وجود موضوع به عنوان یکی از عناصر اساسی تشکیل قرارداد در قوانین مدنی و حقوق تعهدات تمام کشورها مطرح گردیده است. در حقوق آمریکا، بیع ترکیبی از قرارداد و تملیک است در حالیکه در حقوق ایران مطابق ماده ۳۳۸ ق.م، بیع عبارت است از تملیک، به همین جهت هم این ماده با ماده ۱۸۳ق.م در تعارض ظاهری است چرا که بموجب ماده اخیر الذکر عقد به صورت عهدی تعریف شده است. هر قرارداد دارای آثاری است. بنابراین قرارداد سبب ایجاد تعهد و اثر آن با الزام ناشی از تعهد (اثر تعهد) متفاوت است. این آثار با توجه به نوع عقید و تراضی طرفین متعدد و متفاوت است. در اصل اثر قرارداد بین دو طرف ایجاد می شود و بین آنان ایجاد التزام و تعهد می کند. اما گاهی اثر قرارداد به اشخاص ثالث نیز سرایت می نماید. در بررسی، اثر عقد نسبت به دو طرف آن، باید گفت که عقدی که شرایط اساسی صحت آن جمع باشد در رابطه بین دو طرف در حکم قانون است.

کلیدواژه ها:

قراردادها ، آثار حقوقی ، فسخ ، ایران ، آمریکا.