نگرشی کاربردی بر شرایط قضاوت زنان از منظر فقه و حقوق موضوعه

یکی از مسایل مهمی که امروزه مد نظر قرار گرفته، مسیله به کارگیری زنان برای تصدی منصب خطیر قضا، از منظر فقه و شرع مقدس میباشد. شرط ذکوریت در قاضی هر چند مد نظر مشهور فقها است، لکن بسیاری نیز آن را مورد اتفاق همه فقها دانسته اند. از منظر فقهی ذکوریت برای تصدی منصب قضا و سایر منصب های حکومتی شرط است. افرادی که به این نظر قایل هستند برای تایید کلام خود به کتاب، سنت، اجماع، عقل و برخی از ادله دیگر استناد نمودهاند. قضاوت یکی از مناصب مهم و خاص بوده که برای حضور زنان در امر، بین فقها اختلاف است. در شرایط کنونی اجتهاد برای قضاوت برداشته شده است. در دوره های فقهی گوناگون برای فردی که قصد منصب قضا را دارد شروط مشترکی ذکر شده است، اما در مورد شرط ذکوریت نظرات متفاوتی بیان شده است. برخی از فقها ذکوریت را از جمله شرایط لازم را برای قاضی ذکر نموده اند. شرط ذکوریت تا قبل از شیخ طوسی (از فقهای دوره اول فقه امامیه) جزو شرایط برای قاضی نبوده و ایشان در خلاف، خود آغاز کننده این مناقشات بوده اند. قضاوت و ولایت زنان یکی از مباحث چالشی در فقه است که اغلب فقها قایل به مجاز نبودن قضاوت و ولایت زنان هستند و دلایلی مانند سیره و روایت را برای اعتقاد خود ذکر میکنند، در حالی که در دوران معاصر دیدگاه فقها درباره قضاوت و ولایت زنان در حال تغییر است. آنچه با استناد به آیات قرآن کریم به دست می آید حاکی از برتری در توازن عقل و خرد، قدرت برنامه ریزی و خرد گرایی زن، از مرد میباشد. پرسش اصلی در پژوهش حاضر این است که با عنایت به موارد ذیلالذکر، آیا منفعتی در منع قضاوت زنان می باشد یا خیر؟

کلیدواژه ها:

قضاوت ، زنان ، قاضی منصوب ، قاضی تحکیم.