بررسی ضمایر واژهبستی در برخی گویشهای فارسی خراسانهای رضوی و جنوبی
محل انتشار: پژوهش های زبان شناسی، دوره: 10، شماره: 2
سال انتشار: 1397
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 250
فایل این مقاله در 14 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JRLU-10-2_001
تاریخ نمایه سازی: 12 بهمن 1399
چکیده مقاله:
با توجه به تنوعات زبانی موجود در گویشهای خراسان در این مقاله به بررسی کارکرد ضمایر واژهبستی در شماری از گویشهای فارسی خراسانهای رضوی و جنوبی پرداخته میشود. ضمایر واژهبستی از گذشتههای دور، یعنی از دوره باستان تاکنون در زبان فارسی بهکار میرفتهاند، اما گذر زمان کارکردها و بسامد این ضمایر را هم در زبان فارسی و هم در گویشهای ایرانی دستخوش تغییراتی کرده است. از آنجا که تغییرات زبانی گویشها لزوما تابع تغییرات درونزبانی و برونزبانی زبان معیار نیست، بررسی این تغییرات میتواند نکات بسیاری را در خصوص روال و شرایط ایجاد آنها روشن سازد. این پژوهش به شیوۀ توصیفی- تحلیلی انجام شده است. بخشی از دادههای این پژوهش برگرفته از پایاننامهها و مقالات، و نیز بخشی از طریق پرسش از گویشوران این گویشها بهدست آمده است. نتیجۀ این پژوهش نشان میدهد که در برخی گویشهای فارسی خراسان (همانند رقهای و طبسی) کارکرد ضمایر واژهبستی هم متنوعتر و هم فراوانتر از فارسی معیار است و این در حالی است که در برخی گویشها (همچون تایبادی و خوافی) این ضمایر اصلاً به کار نمیروند و در برخی دیگر (همانند سدهای) بسیار کمکاربرد بوده و یا (همانند کاخکی) کاربردشان بسیار متفاوت از فارسی معیار است. بررسی دادهها همچنین نشان از آن دارد که در شماری از گویشهای خراسان (همانند رقهای، طبسی، کاخکی و سدهای) متغیرهایی همچون جانداری و معرفگی در چگونگی ظهور برخی واژهبستها تاثیرگذارند.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
شهلا شریفی
دانشیار گروه زبانشناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه فردوسی مشهد، ایران
نرجس بانو صبوری
استادیار زبانشناسی دانشگاه پیام نور، ایران
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :