آینده‌پژوهی جریان‌های سلفی-تکفیری در دوره پساداعش

سلفیان تکفیری به عنوان یکی از نحله­های فکری باسابقه در تاریخ اسلامی، همواره جهان اسلام را با آشوب­ها و مشکلات متعددی مواجه ساخته­اند و با فراز و نشیب­هایی تاکنون به حیات خود ادامه داده­اند، اما امروزه با توجه به تضعیف و کاهش یافتن قدرت گروه­های سلفی-تکفیری به­ویژه داعش در کشورهای عراق و سوریه که در بحبوحۀ انقلاب­های عربی در خاورمیانه به­طور غافل­گیرکننده­ای به عرصه درگیری­ها وارد شده و به تدریج تبدیل به چالشی جهانی گردیدند. بررسی آیندۀ پیشِ­روی آنان جهت جلوگیری از تکرار حوادث اخیر از اهمیت ویژه­ای برخوردار است، لذا پژوهش حاضر می­کوشد تا با بهره­گیری از روش سناریونویسی به عنوان یکی از روش­های مهم دانش آینده­پژوهی، چشم­انداز حیات گروه­های تکفیری در دوره پساداعش در قالب سناریو­های مختلف -آینده­های مطلوب، ممکن و محتمل- مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد. در این راستا مؤلفه­های مطرح شده عبارتند از: ­آینده مطلوب گروه­های سلفی-تکفیری و مخالفان آن­ها؛ آینده­های ممکن: دولت­سازی تکفیری­ها در کشورهای مسلمان، ادغام گروه­های سلفی-تکفیری با یکدیگر، پذیرش دموکراسی به عنوان بدیل خلافت از سوی تکفیری­ها؛  آینده محتمل که برآیندی از مجموعه سناریوهای مطرح شده است. یافته­های پژوهش حکایت از آن دارند که علی­رغم شکست نظامی گروه­های تکفیری، این گروه­ها به­طور کامل از بین نمی­روند، بلکه همچون آتش زیر خاکستر منتظر بازگشت دوباره به صحنه منازعات خواهند بود.   

کلیدواژه ها:

Futurology ، Screenwriting ، Islamic World ، Salafi-Takfiri ، Post-Imam ، آینده‌پژوهی ، سناریونویسی ، جهان اسلام ، سلفی-تکفیری ، پساداعش.