مدلسازی تاثیر مشخصات هیدرولوژیکی و طراحی محل دفن پسماند شهری بر میزان شیرابه تولیدی: مطالعه موردی شهر ارومیه

زمینه و هدف: یکی از چالش‌های مهم در دفن پسماندها آلودگی ناشی از نشت شیرابه به خاک زیرین مرکز دفن است. مدیریت جامع شیرابه مستلزم آگاهی از نرخ تولید و عوامل موثر بر آن بوده و بدین‌ منظور در مطالعه حاضر، از نرم‌افزار HELP جهت محاسبه کمیت شیرابه و تحلیل داده‌های ورودی، استفاده گردیده ‌است. روش بررسی: پس از طراحی یک مرکز دفن پسماند متناسب با شرایط موجود در شهرستان ارومیه، کمیت شیرابه با استفاده از نرم‌افزار HELP محاسبه شد. سپس طی سناریوهای مختلف، تاثیر پارامترهای بارش، عدد منحنی ‌رواناب و حذف لایه ژئوممبران بر شیرابه‌زایی بررسی گردید و درنهایت تاثیر تجمیع لایه‌های مشابه در شبیه‌سازی مورد بحث قرارگرفت. یافته‌ها: براساس خروجی‌ها، 7/67 درصد از بارش به شیرابه تبدیل می‌گردد. بین بارش و شیرابه‌زایی به تنهایی رابطه معنی‌داری در کوتاه مدت وجود ندارد چون همواره بخشی از بارش توسط لایه‌های مدفن جذب می‌گردد و در بلندمدت در تولید شیرابه سهیم خواهد بود. با افزایش عدد منحنی‌ رواناب خاک منطقه از 70 تا 90، شیرابه‌زایی 23 درصد کاهش یافت. همچنین حذف ژئوممبران از پوشش نهایی، منجر به افزایش 78/46 درصدی کمیت شیرابه گردید که با جایگزینی cm 76 خاک رس متراکم می‌توان این اثر را تعدیل نمود. اجرای دوباره نرم‌افزار پس از تجمیع لایه‌ها، خطای اندکی را در تخمین شیرابه نسبت به حالت پایه نشان داد. نتیجه‌گیری: مدلسازی تولید شیرابه‌ و پارامترهای موثر بر آن توسط نرم‌افزار HELP، می‌تواند با شبیه‌سازی شرایط مدفن قبل از احداث، نقش مهمی در مدیریت شیرابه ایفا کند.

کلیدواژه ها:

Landfill ، Municipal waste ، Leachate ، Modeling ، Hydrological characteristics ، مرکز دفن ، پسماند شهری ، شیرابه ، مدلسازی ، مشخصات هیدرولوژیکی