بررسی دوره‌ای جهانی شورای حقوق بشر و وضعیت زنان در ایران

با جایگزینی شورای حقوق بشر به جای کمیسیون حقوق بشر در سال 2006، یکی از تدابیری که برای بررسی و کمک به ارتقاء وضعیت حقوق بشر در سطح بین‌الملل اتخاذ شد، سازوکار UPR یا بررسی دوره‌ای جهانی[1] حقوق بشر بود که طی آن وضعیت حقوق بشر هریک از کشورهای عضو سازمان ملل متحد، هر چهار سال یکبار طی فرایندی در شورا بررسی و توصیه‌های کشورهای عضو شورا و کشورهای ناظر ارائه می‌گردد. مباحث مربوط به وضعیت زنان یکی از بخش‌های مهم گزارش کشورها به شورا را تشکیل می‌دهد.  موضوع حقوق بشر جمهوری اسلامی ایران تا کنون دو بار در شورا مورد بررسی واقع و توصیه‌هایی از سوی کشورها ارائه گردیده است. مباحث مربوط به زنان و دختران نیز بخشی از گزارش ملی ایران و توصیه‌های کشورها را به خود اختصاص داده است.  پرسش کلیدی که در این پژوهش مطرح می‌گردد، از این قرار است که اساسا سازوکار یو پی آر چه میزان بر رشد و ارتقاء وضعیت زنان در ایران تاثیر داشته است؟ تحقیق و بررسی به عمل آمده در این نوشتار که بر مبنای داده‌های گزارش‌های ملی ایران به شورای حقوق بشر و مقایسه شاخص‌های توسعه زنان و نیز توصیه‌های کشورها بوده، بیانگر آن است که در فاصله دو دوره بررسی، وضعیت زنان در ایران ارتقاء یافته است. اما روند این بهبود متاثر از عوامل متعدد داخلی و بین‌المللی بوده که بررسی دوره‌ای جهانی شورای حقوق بشر یکی از عوامل تاثیر گذار در این روند بوده است. [1]. Universal Periodic Review

کلیدواژه ها:

یوپی آر ، حقوق بشر ، ایران ، زنان ، شورای حقوق بشر ، جهان شمولی