بررسی چیستی سیاق با رویکرد فقهی و اصولی

سال انتشار: 1398
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 448

فایل این مقاله در 24 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_FIQH-51-1_006

تاریخ نمایه سازی: 22 دی 1399

چکیده مقاله:

سیاق به عنوان چارچوب و قالب ذهنی کلام و ظرف تحقق قرائن در دریافت مرام و مقصود از کلام ایفای نقش می‌کند که در بستر قرائن لفظی متصل و مترابط به گونه مسبوق یا ملحوق سامان می‌یابد. قرائن منفصل نیز در صورتی که در کلام متکلمی چون شارع باشد که عادت او بر نصب قرائن به گونه منفصل و اعتماد به آن‌ها باشد، به مثابه قرینه متصل است و از همین رو فصل در کلمات او به منزله لا فصل به شمار می‌آید. قرینه حالیه نیز به لحاظ مقارنت و پیوند آن با کلام، ملحق به قرینه متصل بلکه از همان سنخ و همسان با آن است. اما غرض و غایت منظور از کلام نیز گرچه به عنوان عنصری اساسی در این راستا مدد می‌رساند؛ لکن به جهت قصور در اشتمال بر تمام موارد دلالت سیاق، از جمله موارد عدم تعلق اراده چون دلالت اشاره؛ فاقد ظرفیت لازم برای وقوع در مقام تعریف است. همچنین تعریف سیاق به گونه‌ای که مشتمل بر قرائن لفظی سابق یا قرائن حالی نباشد، تعریفی مضیق از سیاق است که با موارد کاربرد وسیع آن ناسازگار است. از طرف دیگر احتساب قرائن گسسته در مطلق کلام ولو غیر شارع، تعریف موسع از سیاق و ناتمام است.

نویسندگان

مریم صباغی ندوشن

دانشگاه فردوسی مشهد

محمدحسن حایری

دانشگاه فردوسی مشهد

حسین صابری

دانشگاه فردوسی مشهد

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • ابن ابی جمهور، محمد بن زین‌الدین، عوالی اللئالی العزیزیه فی ...
  • ابن اثیر، مبارک بن محمد، النهایة فی غریب الحدیث و ...
  • ابن امیر حاج، محمد بن محمد، التقریر و التحبیر، بی‌جا، ...
  • ابن عاشور، محمد طاهر، التحریر و التنویر، بیروت، مؤسسه التاریخ ...
  • ابن فارس، احمدبن فارس، معجم مقاییس اللغة، قم، انتشارات دفتر ...
  • ابن منظور، محمدبن مکرم، لسان العرب، بیروت، دارالفکر للطباعه و ...
  • آخوند خراسانی، محمد کاظم بن حسین، درر الفوائد فی الحاشیة ...
  • آخوند خراسانی، محمد کاظم بن حسین ، کفایة الاصول، قم، ...
  • اراکی، محسن، نظریة الحکم فی الاسلام، قم، مجمع اندیشه اسلامی، ...
  • اردبیلی، احمد بن محمد، مجمع الفائدة والبرهان، قم، دفتر انتشارات ...
  • اسعدی، محمد و همکاران، آسیب شناسی جریان‌های تفسیری، قم، پژوهشگاه ...
  • آلوسی، محمود بن عبدالله، روح المعانی فی تفسیر القرآن العظیم، ...
  • امامی خوانساری، محمد، تسدید القواعد فی حاشیة الفرائد، تهران، شیخ ...
  • آملی، محمدتقی، مصباح الهدی فی شرح العروة الوثقی، تهران، مؤلف، ...
  • انصاری، مرتضی بن محمد امین، مطارح الأنظار (ط-الحدیثه)، مقرر: ابوالقاسم ...
  • اوسی، علی، الطباطبائی منهجه و تفسیره، تهران، المعاونیه للعلاقات الدولیة ...
  • ایروانی، علی، حاشیة المکاسب، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، ...
  • بابایی، علی‌اکبر و دیگران، روش‌شناسی تفسیر قرآن، تهران، سازمان مطالعه ...
  • بحرانی، یوسف بن احمد، الحدائق الناضرة، قم، دفتر انتشارات اسلامی، ...
  • بروجردی، حسین، تفسیر الصراط المستقیم، قم، مؤسسه انصاریان، 1416 ق. ...
  • بروجردی، حسین ، لمحات الاصول، مقرر روح الله خمینی، قم، ...
  • بزدوی، عبدالعزیز، کشف الاسرار عن اصول فخر الاسلام، بیروت، دار ...
  • تبریزی، جواد، دروس فی مسائل علم الاصول، قم، دار الصدیقه ...
  • جوهری، اسماعیل بن حماد، الصحاح-تاج اللغة و الصحاح العربیة، بیروت، ...
  • حائری یزدی، عبدالکریم، درر الفوائد، قم، مؤسسه الشر الاسلامی، 1418 ...
  • حر عاملی، محمدبن حسن، وسائل الشیعة، قم، مؤسسة آل البیت ...
  • حسان، تمام، البیان فی روائع القرآن، قاهره، عالم الکتب، 1420 ...
  • حسن، خالد رمضان، معجم اصول الفقه، قاهره، مطبعة المدنی، 1418 ...
  • حسینی حائری، کاظم، فقه العقود، قم، مجمع اندیشه اسلامی، 1423 ...
  • حسینی شیرازی، محمد، من فقه الزهراء، قم، رشید، 1428 ق. ...
  • حکیم، محسن، مستمسک العروه الوثقی، قم، مؤسسه دارالتفسیر، 1416 ق. ...
  • حکیم، محمدسعید، مصباح المنهاج-کتاب الطهارة، قم، مؤسسة المنار، بی‌تا. ...
  • حویزی، عبد علی بن جمعه، تفسیر نور الثقلین، قم، انتشارات ...
  • خامه‌گر، محمد، ساختار هندسی سوره‌های قرآن، تهران، مؤسسه انتشارات امیرکبیر، ...
  • خرازی، محسن، عمدة الاصول، قم، مؤسسه در راه حق، 1422 ...
  • خمینی، روح الله، کتاب البیع، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر ...
  • خمینی، روح الله ، کتاب الطهارة، مقرر: محمدفاضل لنکرانی، تهران، ...
  • خوانساری، موسی بن محمد، رسالة فی قاعدة نفی الضرر، تهران، ...
  • خویی، ابوالقاسم، مصباح الاصول، مقرر: محمدسرور واعظ حسینی بهسودی، قم، ...
  • خویی، ابوالقاسم ، مصباح الفقاهة، مقرر: محمدعلی توحیدی، بی‌جا، بی‌نا، ...
  • خویی، ابوالقاسم، موسوعة الامام الخویی، قم، مؤسسة احیاء آثار الامام ...
  • دارابی، محمد، مقامات السالکین، قم، نشر مرصاد، 1418 ق. ...
  • راغب اصفهانی، حسین بن محمد، مفردات الفاظ القرآن، لبنان ـ ...
  • رجبی، محمود، روش تفسیر قرآن، قم، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، ...
  • رحمان ستایش، محمدکاظم، رسائل فی ولایة الفقیه، قم، انتشارات دفتر ...
  • روحانی، صادق، زبدة الاصول، تهران، حدیث دل، 1382. ...
  • روحانی، صادق، فقه الصادق علیه السلام، قم، دار الکتاب، مدرسه ...
  • زرقانی، محمد عبدالعظیم، مناهل العرفان فی علوم القرآن، بیروت، دار ...
  • زرکشی، محمد بن عبدالله، البرهان فی علوم القرآن، بی‌جا، دار ...
  • زمخشری، محمود بن عمر، اساس البلاغة، بیروت، دار صادر، 1979 ...
  • زمخشری، محمود بن عمر، الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل، بیروت، ...
  • سبزواری، عبدالاعلی، مهذب الاحکام، قم، مؤسسه المنار- دفتر حضرت آیه ...
  • سلوی، محمد العوا، الوجوه و النظائر فی القرآن الکریم، قاهره، ...
  • سیستانی، علی، الرافد فی علم الاصول، مقرر منیر قطیفی، قم، ...
  • سیستانی، علی، قاعده لاضرر و لاضرار، مقرر محمدباقر سیستانی، قم، ...
  • سیفی مازندرانی، علی‌اکبر، دلیل تحریر الوسیله- الامر بالمعروف والنهی عن ...
  • سیفی مازندرانی، علی‌اکبر، دلیل تحریر الوسیله-فقه الربا، تهران، مؤسسه تنظیم ...
  • سیفی مازندرانی، علی‌اکبر، مبانی الفقه الفعال فی القواعد الفقهیه الاساسیه، ...
  • سیوطی، عبدالرحمن‌بن ابی‌بکر، الاتقان فی علوم القرآن، لبنان، دارالفکر، 1416 ...
  • شافعی، محمدبن ادریس، الرسالة، بمبئی، تجارة الکتب، بی‌تا. ...
  • شهید اول، محمدبن مکی، ذکری الشیعة، قم، مؤسسه آل البیت ...
  • شهید ثانی، زین الدین بن علی، المقاصد العلیة، قم، انتشارات ...
  • شهید ثانی، زین الدین بن علی، مسالک الافهام الی تنقیح ...
  • شوکانی، محمد بن علی، فتح القدیر، دمشق-بیروت، دار ابن کثیر، ...
  • شیرازی، علی، تعلیقه علی فرائد الاصول، بی‌جا، بی‌نا، 1328 ق. ...
  • صاحب بن عباد، اسماعیل بن عباد، المحیط فی اللغه، بیروت، ...
  • صاحب جواهر، محمد حسن بن باقر، جواهر الکلام فی شرح ...
  • صدر، محمدباقر، بحوث فی علم الاصول، مقرر: محمود هاشمی شاهرودی، ...
  • صدر، محمدباقر ، دروس فی علم الاصول، قم، مؤسسة النشر ...
  • صدر، محمدباقر ، قاعده لا ضرر و لاضرار، مقرر: کمال ...
  • صدر، محمدباقر ، مباحث الاصول، مقرر: کاظم حسینی حائری، قم، ...
  • صنقور، محمد، المعجم الاصولی، قم، مشورات الطیار، 1428 ق. ...
  • طباطبائی قمی، تقی، آراؤنا فی اصول الفقه، قم، محلاتی، 1371. ...
  • طباطبائی، محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، قم، دفتر انتشارات ...
  • طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، تهران، ...
  • طوسی، محمدبن حسن، الاستبصار فیما اختلف من الاخبار، تهران، دار ...
  • عاملی غروی، جواد بن محمد، مفتاح الکرامه (ط-الحدیثه)، قم، دفتر ...
  • عراقی، ضیاء الدین، مقالات الاصول، قم، مجمع الفکر الاسلامی، 1420 ...
  • عطار، حسن بن محمد، حاشیة العطار علی شرح الجلال المحلی ...
  • عموش، خلود، الخطاب القرآنی: دراسة فی العلاقة بین النص و ...
  • فاضل لنکرانی، محمد، تفصیل الشریعة-الصلاة، قم، مؤلف، 1408 ق. ...
  • فاضل لنکرانی، محمد ، تفصیل الشریعة-النجاسات و احکامها، قم، مؤلف، ...
  • فراهیدی، خلیل بن احمد، کتاب العین، قم، نشر هجرت، 1410 ...
  • فضل الله، محمد حسین، تفسیر من وحی القرآن، بیروت، دارالملاک ...
  • فیاض، محمد اسحاق، تعالیق مبسوطة علی العروه الوثقی، قم، انتشارات ...
  • فیروزآبادی، محمد بن یعقوب، القاموس المحیط، بیروت، مؤسسه الرساله، ۱۴۲۶ ...
  • فیومی، احمد بن محمد، المصباح المنیر فی غریب الشرح الکبیر، ...
  • قزوینی، علی، ینابیع الاحکام، قم، دفتر انتشارات اسلامی، 1424 ق. ...
  • قندهاری، محمد آصف، الفقه و مسائل طبیة، قم، انتشارات دفتر ...
  • کاشانی، فتح الله بن شکر الله، زبدة التفاسیر، قم، بنیاد ...
  • کاشف الغطاء، محمدحسین، الفردوس الأعلی، شارح: محمدعلی طباطبائی، قم، دار ...
  • کاشف الغطاء، مهدی، مورد الأنام فی شرح شرائع الاسلام، نجف ...
  • کلباسی، محمد، رساله فی حجیة الظن، بی‌جا، بی‌نا، 1317 ق. ...
  • کنعانی، حسن، «پژوهشی در سیاق و سیرتحول کاربرد آن»، فصلنامه ...
  • گرامی، محمدعلی، شناخت قرآن، قم، مؤسسه فرهنگ منهاج، 1383. ...
  • محقق حلی، جعفر بن حسن، المعتبر فی شرح المختصر، قم، ...
  • محقق داماد، محمد، کتاب الصلاة، مقرر: محمد مؤمن، قم، دفتر ...
  • محقق کرکی، علی بن حسین، رسائل المحقق الکرکی، قم، کتابخانه ...
  • مدرسی یزدی، عباس، نماذج الاصول فی شرح مقالات الاصول، قم، ...
  • مدرسی، محمدتقی، من هدی القرآن، تهران، دار محب الحسین، 1419 ...
  • مرتضی زبیدی، محمد بن محمد، تاج العروس، بیروت، دار الفکر ...
  • مصطفوی، حسن، التحقیق، تهران، مرکز الکتاب و الترجمه و النشر، ...
  • مظفر، محمد رضا، اصول الفقه، قم، اسماعیلیان، 1375. ...
  • معرفت، محمد هادی، التمهید فی علوم القرآن، قم، مؤسسه فرهنگی ...
  • مکی عاملی، حسین یوسف، قواعد استنباط الاحکام، قم، مؤلف، 1391 ...
  • ملکی میانجی، محمدباقر، بدائع الکلام، بیروت، مؤسسة الوفاء، 1400 ق. ...
  • منتظری، حسین‌علی، دراسات فی المکاسب المحرمة، قم، نشر متفکر، 1415 ...
  • موسوی قزوینی، ابراهیم، ضوابط الاصول، قم، مؤلف، 1371 ق. ...
  • میرزای شیرازی، محمد حسن، تقریرات آیة الله المجدد الشیرازی، مقرر: ...
  • میرزای قمی، ابوالقاسم بن محمد حسن، قوانین الاصول (طبع قدیم)، ...
  • نائینی، محمد حسین، اجود التقریرات، مقرر: ابوالقاسم خویی، قم، مطبعه ...
  • نائینی، محمد حسین ، رسالة الصلاة فی المشکوک، شارح: جعفر ...
  • نجم آبادی، ابوالفضل، الاصول، قم، مؤسسه آیه الله العظمی بروجردی، ...
  • نراقی، احمد بن محمد مهدی، الحاشیة علی الروضة البهیة، قم، ...
  • نراقی، مهدی بن ابی‌ذر، انیس المجتهدین، قم، مؤسسه بوستان کتاب، ...
  • هاشمی شاهرودی، محمود، قراءات فقهیة معاصرة، قم، مؤسسه دائره المعارف ...
  • همدانی، رضا بن محمدهادی، مصباح الفقیه، قم، المؤسسة الجعفریة لاحیاء ...
  • پایگاه‌های اینترنتی: ...
  • جوادی آملی، عبدالله، درس خارج فقه، مورخ 8/9/88، قابل دسترسی ...
  • www.eshia.ir/feqh/archive/text/javadi/feqh/88/880918. ...
  • نمایش کامل مراجع