بازتاب مراکز آموزشی در سفرنامۀ ابن جُبَیر
محل انتشار: دوفصلنامه تاریخ و فرهنگ، دوره: 51، شماره: 1
سال انتشار: 1398
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 287
فایل این مقاله در 24 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
این مقاله در بخشهای موضوعی زیر دسته بندی شده است:
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JHC-51-1_004
تاریخ نمایه سازی: 22 دی 1399
چکیده مقاله بازتاب مراکز آموزشی در سفرنامۀ ابن جُبَیر
سفرنامهها به جهت اشتمال بر انبوهی از اطلاعات رنگارنگ و غالباً ارزشمند، جایگاه ممتازی در بررسیهای تاریخی داشته و تاریخنگاران همواره از آنها بهعنوان منابع دست اول در پژوهشهای خویش بهره میبرند. سفرنامۀ مشهور ابن جبیر (540ـ614ق/1145ـ1217م)، که سه سفر به مشرق داشت، شرح نخستین سفر اوست. او در این سفر افزون بر زیارت خانۀ خدا، در شهرهای میان اندلس تا حجاز حضور یافت و در راه بازگشت از عکّا، سیسیل و کارتاژ (قَرطاجَنَّه) نیز گذر کرد. ابنجبیر نیز همانند دیگر سفرنامهنویسان مسلمان به وضع علمی و آموزشی بهویژه وضع نهادهای آموزشی سرزمینهایی که بدانها گام نهاده، توجّه داشته و اطلاعات ارزشمندی در این زمینه ارائه کرده است. این پژوهش با استفاده از روش توصیفی ـ تحلیلی میکوشد پس از ارائۀ اجمالی گزارشهای ابنجبیر در این زمینه، زاویۀ نگاه او به نهادهای آموزشی و هرم توجّه وی به آنها را مورد تحلیل و بررسی قرار دهد. بر پایۀ یافتههای این پژوهش، دور از ذهن نیست که توجه و علاقۀ ابنجبیر به شرح مفصل نهادهای آموزشی برخی از مناطق بهویژه شام و غفلت یا تغافل او از ذکر و شرح برخی از نهادها مانند مساجد جامع منسوب به فاطمیان، در اثر تمایلات مذهبی او بوده باشد. افزون برآن، توصیف عناصر معماری ساختمان، مسائل مالی و رفاهی، نحوۀ تأمین هزینه و کمیّت نهادهای آموزشی، تعلّق آن ها به مذهبی خاص و برخی از شیوههای آموزشی خاص در این مراکز نیز از دیگر زوایای توجه ابن جبیر به نهادهای آموزشی بوده است.
کلیدواژه های بازتاب مراکز آموزشی در سفرنامۀ ابن جُبَیر:
نویسندگان مقاله بازتاب مراکز آموزشی در سفرنامۀ ابن جُبَیر
رقیه مظلوم
دانشگاه فردوسی مشهد
حمید رضا ثنایی
دانشگاه فردوسی مشهد
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :