تأثیر سبک مدیریتی نظامیه‌ها در عصر خواجه نظام الملک بر جریان‌های مدیریتی حاکم بر علم در تمدن اسلامی

سال انتشار: 1397
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 249

فایل این مقاله در 18 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JHC-50-2_002

تاریخ نمایه سازی: 22 دی 1399

چکیده مقاله:

مدارس نظامیه به سبب سبک مدیریتی ویژه تا مدت‌ها نقش مهم و ماندگاری در تحول جریان مدیریتی علم در تمدن اسلامی برجای گذاشتند. با این فرض که تحول جریان مدیریتی نظامیه‌ها به سبک مدیریتی حاکم بر آن‌ها در زمان خواجه نظام الملک (مقتـ .485ق) وابسته بوده، پرسش این مقاله چیستی سبک مدیریتی نظامیه‌ها در زمان صدرات خواجه و واکاوی تأثیر آن بر جریان مدیریتی حاکم بر علم در جهان اسلام و تمدن اسلامی است. مبنای مدیریتی خواجه نظام بر محدودیت فعالیت‌های علمی آن مدارس به یک مذهب خاص کلامی (اشعری) و فقهی (شافعی) استوار بود. دستاورد و پیامد این مبنای مدیریتی به ترتیب «پیشرفت و ارتقای ساختار و کیفیت امکانات نظام آموزشی» در عرصۀ مدیریت بیرونی حاکم بر علم و «زوال علوم و کاهش توان ابداع، خلاقیت و نوآوری» در عرصۀ مدیریت درونی حاکم بر علم بود.

کلیدواژه ها:

نویسندگان

محمد باغستانی کوزهگر

پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • قرآن کریم. ...
  • ابراهیمی دینانی، غلامحسین، ماجرای فکر فلسفی در جهان اسلام، طرح ...
  • ابن‌اثیر، علی بن محمد، الکامل فی التاریخ، دار الکتب العلمیه، ...
  • ابن‌الانباری، عبدالرحمن بن محمد، نزهة الألباء فی طبقات الأدباء، به ...
  • ابن‌ساعی، علی بن انجب، الدر الثمین فی أسماء المصنفین، به ...
  • ابن‌عماد، عبدالحی بن أحمد، شذرات الذهب فی خبر من ذهب، ...
  • ابن‌بطوطه، محمدبن عبدالله، تحفة النظار فی غرائب الامصار وعجائب الاسفار، ...
  • ابن‌تغری‌بردی، یوسف بن عبدالله، النجوم الزاهرة فی ملوک مصر و ...
  • ابن‌جبیر، محمد بن احمد، رحلة ابن‌جبیر، به تحقیق حسین نصار، ...
  • ابن‌جوزی، عبدالرحمن بن علی، المنتظم فی تاریخ الملوک و الامم، ...
  • عبدالقادر عطا، تلبیس ابلیس، دارالفکر، بیروت، 1426ق. ...
  • ابن‌خلدون، عبدالرحمن بن محمد، مقدمة موسوعة العلامة ابن‌خلدون، دار الکتب ...
  • ابن‌خلکان، احمد بن محمد، وفیات الأعیان و أنباء أبناء الزمان، ...
  • ابن‌رشد، محمد بن احمد، فصل المقال فی ما بین الحکمة ...
  • ابن سینا، حسین بن عبدالله، منطق المشرقین، کتابخانه آیه الله ...
  • ابن‌غیلان، عمر بن علی، حدوث العالم، به کوشش مهدی محقق، ...
  • ابن فرحون، ابراهیم بن علی، الدیباج المذهب فی معرفة أعیان ...
  • ابن کثیر، اسماعیل بن عمرو، البدایة والنهایة، مکتبه المعارف، بیروت، ...
  • ابن‌ندیم، الفهرست، به تحقیق رضا تجدد، اساطیر، تهران، 1381ش. ...
  • اخوان الصفا، الرسائل اخوان الصفا و خلان الوفاء، دار بیروت، ...
  • آرام، احمد، علم در اسلام، سروش، تهران، 1388ش. ...
  • أرناؤوط، محمد، وقف المرأة فی عالم الاسلام؛ مقاربة جدیدة لمکانة ...
  • اسماعیل، محمود، سوسیولوجیا الفکر الاسلامی طور الانهیار، سینا للنشر و ...
  • امین، احمد، ضحی الاسلام، بی‌نا، قاهره، 1964م. ...
  • انصاری، سمیه، «نقش نظامیه‌ها در انحطاط علوم اسلامی»، در تاریخنامۀ ...
  • بغدادی، عبدالقاهر، الفرق بین الفرق، مکتبة دار التراث، قاهره، 1267ق. ...
  • بلاذری، احمد بن یحیی، فتوح البلدان، دار و مکتبة الهلال، ...
  • بهمنیار، احمد، صاحب بن عباد، شرح احوال و آثار، انتشارات ...
  • بیرونی، ابوریحان، الآثار الباقیة عن القرون الخالیة، بی‌نا، لایپزیک، 1923م. ...
  • بیرونی، ابوریحان، القانون المسعودی، به تصحیح عبدالکریم سامی الجندی، بیروت، ...
  • بیرونی، ابوریحان، افراد المقال فی امر الضلال، جمعیة دائرة المعارف ...
  • بیهقی، ابوالفضل، تاریخ بیهقی، تصحیح علی‌اکبر فیاض، انتشارات دانشگاه تهران، ...
  • پنجه، معصومعلی، «دارالعلم»، در دانشنامۀ جهان اسلام، ج16، بنیاد دائرة ...
  • توکل، محمد، جامعه شناسی علم، جامعه شناسان، تهران، 1389ش. ...
  • ثعالبی، عبدالملک بن محمد، ثمار القلوب فی المضاف والمنسوب، به ...
  • ثعالبی، عبدالملک بن محمد، یتیمة الدهر فی محاسن اهل العصر، ...
  • چنگیزی اردهالی، اسماعیل، «دارالحکمه»، در دانشنامۀ جهان اسلام، ج16، بنیاد ...
  • حکیمی، محمدرضا، محمد حکیمی و علی حکیمی، الحیات، ترجمۀ احمد ...
  • حلبی، علی اصغر، تاریخ فلاسفۀ ایرانی، کتابفروشی زوار، تهران، 1360ش. ...
  • حمیدی، محمد بن فتوح، جذوة المقتبس فی تاریخ علماء الاندلس، ...
  • خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ مدینة السلام و اخبار ...
  • زبیر بن بکار، اخبار الموفقیات، به تحقیق سامی مکی العانی، ...
  • سبکی، عبدالوهاب بن علی، طبقات الشافعیة الکبری، به تحقیق عبدالفتاح ...
  • سعیدی‌نیا، حبیب‌الله، «علل افول علم در تمدن اسلامی»، در پژوهش‌نامۀ ...
  • سیوطی، عبدالرحمن، بغیة الوعاة فی طبقات اللغویین و النحاة، بی‌نا، ...
  • شابی، علی، زندگی‌نامۀ بیرونی، ترجمۀ پرویز اذکایی، وزارت فرهنگ و ...
  • صفا، ذبیح الله، تاریخ علوم عقلی در تمدن اسلامی، مجید، ...
  • صفدی، خلیل بن آیبک، الوافی بالوفیات، به کوشش هلموت ریتر، ...
  • طبرسی، احمد بن علی، احتجاج، ترجمۀ بهراد جعفری، اسلامیه، تهران، ...
  • طبری، محمد بن جریر بن یزید، تاریخ، دار الکتب العلمیه، ...
  • طبری، محمد بن جریر بن رستم، دلائل الامامه، مؤسسة البعثة، ...
  • عمادالدین اصفهانی، ابوعبدالله محمد کاتب، دولت آل سلجوق، به تصحیح ...
  • عوفی بخارایی، محمد، لباب الالباب، به تصحیح سعید نفیسی، ابن ...
  • غزالی، ابوحامد محمد، احیاء علوم الدین، علمی و فرهنگی، تهران، ...
  • غزالی، ابوحامد محمد، الاقتصاد فی الاعتقاد، تقدیم علی بوملحم، دار ...
  • غزالی، ابوحامد محمد، فضائح الباطنیه، به تحقیق عبد الرحمن بدوی، ...
  • غزالی، ابوحامد محمد، المنقذ من الضلال و الموصل الی ذی ...
  • غفرانی، علی، «فرهنگ بزرگداشت دانشمندان مهاجر و مسافر در شهرهای ...
  • غنیمه، عبدالرحیم، تاریخ دانشگاه‌های بزرگ اسلامی، ترجمۀ نورالله کسائی، دانشگاه ...
  • فارابی، ابو نصر، إحصاء العلوم، با شرح و مقدمۀ علی ...
  • فخری، ماجد، تاریخ الفلسفة الاسلامیة، ترجمۀ عربی به قلم کمال ...
  • قطبی، سیمین، «بیت الحکمه»، در دانشنامۀ جهان اسلام، ج5، بنیاد ...
  • کتبی، محمد بن شاکر، فوات الوفیات و الذیل علیها، به ...
  • کسائی، نورالله، مدارس نظامیه و تأثیرات علمی و اجتماعی آن، ...
  • لبیب عبدالغنی، مصطفی، دراسات فی تاریخ العلوم عند العرب، الهیئة ...
  • مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار، بی‌نا، بیروت، 1403ق. ...
  • محقق، مهدی، نظام‌نامۀ سیاست؛ گزیدۀ سیاست‌نامه، سخن، تهران، 1375ش. ...
  • محمدی، محمد، «دانشگاه جندی شاپور»، در مقالات وبررسی‌ها، ش5ـ6، دانشگاه ...
  • محمدی ری‌شهری، محمد، میزان الحکمه، ترجمۀ حمیدرضا شیخی، دار الحدیث، ...
  • مفضل بن عمرو، توحید مفضل، ترجمۀ محمدباقر مجلسی، صدر، تهران، ...
  • مقّری، احمد بن محمد، نفح الطیب من غصن الاندلس الرطیب ...
  • مقریزی، تقی‌الدین احمد، المواعظ و الاعتبار بذکر الخطط و الآثار، ...
  • هاشمی، سید احمد، «ترجمه»، در دانشنامۀ جهان اسلام، ج7، بنیاد ...
  • هندی، صالح زیاب، «الرحلة فی طلب العلم فی الاسلام و ...
  • هونکه، زیگرید، فرهنگ اسلام در اروپا، ترجمۀ مرتضی رهبانی، دفتر ...
  • یافعی، عبد الله بن اسعد، مرآة الجنان و عبرة الیقظان، ...
  • یاقوت حموی، ابوعبدالله، معجم البلدان، دارصادر، بیروت، بی‌تا. ...
  • یاقوت حموی، معجم الادباء، مطبعة عیسی بابی حلبی، قاهره، بی‌تا. ...
  • نمایش کامل مراجع