نقد و تحلیل طنز دورۀ مشروطه در روزنامة ناقور اصفهان
محل انتشار: فصلنامه فنون ادبی، دوره: 12، شماره: 3
سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 579
فایل این مقاله در 18 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_LIAR-12-3_002
تاریخ نمایه سازی: 16 دی 1399
چکیده مقاله:
طنز ازلحاظ محتوا یکی از انواع ادبی است که طنزپرداز در آن، دلایل و نمادهای عقبماندگی، عیبها و آسیبهای ناراحتکنندة اجتماع را بهمنظور بهبود با طعم خنده و روش پررنگ و مبالغهآمیز و همچنین با نگاهی به اوضاع عادی زندگی مطرح میکند. در شکلگیری هر نوشتۀ طنزآمیزی چهار ویژگی عمدة «خنده»، «مبالغه» «نقد اجتماعی» و «بهینهسازی» نقشآفرین است. گرچه نگاه طنزآمیز برای عیانکردن ناهنجاریها و مشکلات سیاسی و اجتماعی همواره در تاریخ و ادبیات ایران وجود داشته است، نمیتوان بهلحاظ بسامد و تشخص سبکی آن را با طنز روزگار مشروطه مقایسه کرد. فضای نسبتاً آزادی که به مدتی کوتاه برای نویسندگان و شاعران ایجاد شد، در کنار رسانۀ نوپدید روزنامه، جذابیت کافی برای قلمفرسایی طنزپردازان را فراهم آورد. در اصفهان، روزنامۀ ناقور به تقلید از ملانصرالدین و صوراسرافیل، شروع به انتشار کرد. در ستون «زشت و زیبا» که بهاحتمال قریببهیقین به پیروی از «چرند و پرند» دهخدا نوشته میشد، مطالب طنز جالبی درج میشد که موضوع این نوشتار است. پژوهش حاضر به روش اسنادی و تحلیل محتوایی به این نتیجه میرسد که بازیهای زبانی و تفسیر آنها، استفاده از تمثیل، ضربالمثل و حکایت برای انتقاد از اوضاع سیاسی کشور با نگاهی طنزآمیز، از مهمترین ابزارهای طنزآفرینی در این روزنامه محسوب میشود؛ چون این روزنامه جزو روزنامههای محلی منتشرشده در اصفهان بوده، سعی کرده است از لهجه و اصطلاحات اصفهان و گاه اقلیت ارامنه به فراخور در طنز خود بهره ببرد. طنز سیاسی بیشترین کاربرد را در میان دیگر موضوعها دارد و مهمترین نقد بومی روزنامۀ ناقور، انتقاد از انجمن ولایتی اصفهان است. ستون زشت و زیبا به مسائل مذهبی به سبب حساسیت مردمی بهخصوص در اصفهان کمتر پرداخته است.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
زهرا رحمانی
دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران
محبوبه خراسانی
دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران
مرتضی رشیدی
استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :