وطن پرستی در دیوان شکوهی یزدی

سیّد حسن شکوهی (133 - 1271) شاعر خوش ذوق یزدی است. وی دوران تحصیل خود را با فرخی یزدی سپری کرد و هر دو از یک آبشخور کسب علم کردند و در محضر استادی چون غلام حسین شارق، شاعر و خوشنویس یزدی پا به پای هم، مشق کسب فیض کردند. دوران نوجوانی و جوانی شاعر مصادف شد با شروع مشروطیت و تجددخواهی ایرانیان. شکوهی در این زمان، به «امیر اشّعراء» ملقب شده بود و مهارت بسیار بالایی در سرودن شعر کسب نموده بود، لذا او نیز مانند اکثر شاعران و نویسیندگان دورۀ مشروطه شروع به سرودن اشعاری در مورد آزادی، تجدد و... کرد. یکی از مضامینی که در دیوان او بسیار به چشم می خورد، موضوع وطن است. بدون تردید کوشش برای حفظ مرزهای میهن و همچنین آداب و رسوم اجتماعی یک سرزمین از دغدغه های همیشگی مردم بخصوص تاریخ نویسان، هنرمندان و شاعران بوده است که اوج وابستگی و میهن پرستی خود را در آثار شان می توان دید. در کشور ما موضوع وطن و میهن آمیختگی شدیدی با ادبیات و بخصوص شعر دارد که نمایانگر ارزش و احترامی است که پدران ما برای این مرز و بوم قائل بودند هر زمان که این سرزمین مورد تهدید و تجاوز دشمنان قرار می گرفته است اشعار وطن دوستی در دیوان شاعران وطن پرست بیشتر تجلی می یافته است. اوج خودنمایی این اشعار در گذشته های دور در شاهنامه فردوسی بوده است و در گذشته های نه چندان دور در دیوان شاعران عصر مشروطه تجلی یافته است. فرخی یزدی پرچم دار شاعران آزادی خواه و وطن پرست عصر مشروطه است. در این پژوهش نگاهی گذرا به اشعار وطن پرستانه شکوهی یزدی می افکنیم.