بانو گشسب، پهلوان زنی در سایه

منظومه ی بانو گشسب نامه مربوط به قرن پنجم یا ششم از سراینده ای ناشناس است. این منظومه به دلاوری ها و پهلوانی های بانو گشسب، دختر رستم می پردازد و شرحی از حضور مقتدر این زن در محور قصه می دهد. منظومه آغاز و پایان ناقصی دارد همین امر را دلیل بر آن می دانند که منظومه ی بانو گشسب نامه بخشی از اثری بزرگ تر و کامل تر اما از یاد رفته باشد. بانو گشسب در این روایت، از سوی پدر مربی و مرشد برادرش فرامرز در آموختن امر پهلوانی می شود تا به او سنت های شکار، رزم و بزم را بیاموزد. این پژوهش به روش توصیفی تحلیلی نشان می دهد که خویش کاری های بانو گشسب در جنگ اوری، شکار، هنر سوزن دوزی و حمایت از برادر جوان، او را همسان خدای بانوان جنگ و شکار و خرد، آرتمیس و آتنا قرا می دهد. بانو گشسب در این منظومه به زیبایی، رزم آوری، شکارگری، هنرمندی و صفات نیکوی دیگر ستوده شده است. اما حتی این پهلوان بانوی مفتدر نیز در نهایت مغلوب جامعه ی مردسالار است و به انتخاب و وساطت پدر، لباس رزم از تن به در می آورد و با رفتن به خانه ی گیو سبک زندگی دیگری را پیش می گیرد.

کلیدواژه ها:

بانو گشسب ، پهلوان بانو ، خویش کاری ، همسرگزینی