چارچوب‌های ارزشگذاری مؤثر در سیاست‌های فرهنگی جمهوری اسلامی ایران

اولویت و برتری‌دادن افراد به رفتارها و شیوه‌های زندگی مجموعه بسیار مهمی از تمایزات کیفی را شکل می‌دهد که معیارهای آن از خواست‌ها، تمایلات و اولویت‌های شخصی ما مستقل است. این چارچوب‌های ارزش‌گذار در تعیین سیاست‌های فرهنگی جوامع گوناگون و در شمار آن جمهوری اسلامی ایران، نقش به‌سزایی دارد. هدف این پژوهش شناسایی این چارچوب‌ها در سیاست‌های فرهنگی جمهوری اسلامی و از رهگذر آن، بررسی امکان ارتقای کیفیت برنامه‌ریزی فرهنگی و ثمربخشی مطلوب‌تر راه‌حل‌ها برای مسائل خاص فرهنگی جمهوری اسلامی ایران است. بدین‌سان، پرسش اصلی آن است که با اتکا به اسناد بالادستی جمهوری اسلامی، چارچوب‌های ارزش‌گذاری مؤثر در سیاست‌های فرهنگی جمهوری اسلامی ایران چیست؟ این پژوهش به لحاظ روش، پیمایشی-توصیفی و به لحاظ شیوه گردآوری، اسنادی است. جامعه موردمطالعه نیز مجموعه اسناد بالادستی جمهوری اسلامی در باب سیاستگذاری فرهنگی، شامل قانون اساسی، سیاست‌های کلی نظام، سند چشم‌انداز بیست‌ساله و برنامه‌های توسعه پنج‌ساله جمهوری اسلامی است. یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد که سیاستگذاری فرهنگی در جمهوری اسلامی به دنبال تداوم هویت تاریخی و ثبات اخلاقی جامعه از طریق دولت‌‌مداری است. توأم با آن، برنامه‌ریزی جهت ارتقای هویت و اخلاق اجتماعی تک‌گویانه نیز با بهره‌گیری از الگوی جامعه-دولت‌مدار به میزان کمتری به چشم می‌خورد. با این‌وجود، حرکت به‌سوی خودشکوفایی هویتی و اخلاق هم‌سخنانِ اجتماعی با اتکای بر محوریت جامعه همچنان بی‌رونق مانده است.

کلیدواژه ها:

چارچوب‌ ارزش‌گذاری مؤثر ، سیاست فرهنگی ، جمهوری اسلامی ، شرافت ، کرامت ، اصالت ، چارلز تیلور