تحلیل محتوای کتابهای هدیه های آسمانی دوره ابتدایی بر اساس مؤلفه های مهدویت با روش آنتروپی شانون

پژوهش حاضر با هدف تبیین مؤلفه های مهدویت و میزان توجه به مؤلفه های مهدویت در محتوای کتابهای هدیه های آسمانی دوره ابتدایی (پایه دوم تا ششم) در سه بخش متن، فعالیتها و تصاویر صورت گرفت. روش پژوهش توصیفی شامل؛ تحلیل اسنادی و نیز تحلیل محتوا و رویکرد آن نیز کاربردی بود. جامعه پژوهشی شامل دو بخش؛ متون مرتبط با مؤلفه های مهدویت و کتاب های هدیه های آسمانی دوره ابتدایی می باشد که با توجه به ماهیت موضوع از نمونه گیری صرفنظر و کل جامعه مورد بررسی واقع شده است. داده های اسنادی به شیوه کیفی مورد بررسی قرار گرفتند و در راستای تجزیه و تحلیل داده های حاصل از کتابهای درسی جهت به دست آوردن ضریب اهمیت هر یک از مؤلفه ها، از روش آنتروپی شانون استفاده شده است. چارچوب مفهومی مؤلفه های مهدویت را میتوان براساس مدارک و مستندات مرتبط در پنج مؤلفه آگاهی از فلسفه ظهور، آگاهی از فلسفه غیبت، علم و شناخت امام، انتظار ظهور و ایمان و باور قلبی تدوین نمود. براساس یافته های پژوهشی بیشترین ضریب اهمیت در متن کتابهای هدیه های آسمانی دوره ابتدایی مربوط به مؤلفه علم و شناخت امام با ضریب اهمیت 0/259 میباشد، بیشترین ضریب اهمیت در فعالیت های کتابها مربوط به مؤلفه انتظار ظهور با ضریب اهمیت 0/354 بوده و بیشترین ضریب اهمیت در تصاویر کتابها مربوط به مؤلفه علم و شناخت امام با ضریب اهمیت 0/252 میباشد و در کل پایه ها و تمام کتابها بیشترین ضریب اهمیت مربوط به مؤلفه انتظار ظهور با ضریب اهمیت 0/262 میباشد. با توجه به نتایج حاصل، مؤلفه های مهدویت تنها در دروس معدودی از کتابهای هدیه ای آسمانی دوره ابتدایی گنجانده شده است و صرفا0 یک یا دو درس اختصاص به مهدویت دارد. برنامه ریزان و مؤلفان کتب درسی باید رویکرد خود را در تدوین و تألیف کتب درسی تغییر دهند و بر اساس فلسفه مهدویت و انتظار و مؤلفه های مهدویت محتوای کتابها را سامان دهند تا شاهد پرورش دانشآموزان مهدی باور و مهدی یاور باشیم.

کلیدواژه ها:

مهدویت ، تربیت مهدوی ، جامعه مهدوی ، هدیه های آسمانی ، آنتروپی شانون.