دستورپریشی: نظریه ها و رویکردها

دستورپريشي به مثابه يكي از متداول ترين ستدرم های زباني مي باشد که نه تنها در بيماری زبان پريشي بروکا، بلكه در ديگر انواع زبان پريشي مشاهده مي شود. به صورت سنتي، اين گونه اظهار مي شود که آن گروه از بيماران مبتلا به اختلال دستور پريشي که در آنها توانايي های توليدی و ادراکي آنها آسيب ديده است، از نوعي نقصان حياتي در حوزه نحوی زبان رنج مي برند که هر دو قابليت توليدی و ادراکي انها را دستخوش آسيب جدی مي کند. با اين وجود، اين توازن يادشده اختلالي در حوزه های توليد و ادراک مشاهده نشده است. از اين منظر، رويكردهای اخير در حوزه دستورپريشي کوشيده اند تا رفتار زبانشناختي بيماران دستورپريش را يا از منظر پردازشي و يا از نفطه نظر بازنمود معنايي تبيين نمايند. در اين جستار، برآنيم تا با معرفي برجسته ترين نظريه ها و رويكردهای دستورپريشي و تشريح راهبردهای منحصربفرد توليدی-پردازشي آنها، هر چه بهتر ماهيت اين سندرم را به محک آزمون قرار دهيم. در واقع با اتخاذ رويكردی توصيفي و تجزيه و تحليل نظريه های گوناگون در حوزه دستور پريشي، اين گونه پيشنهاد شد که هرگونه نظريه آتي در باب دستورپريشي مي بايست متغيرهای مانند ويژگي های رده شناختي زبان ها، اثر آزمون، ويژگي های روانشناختي و جامعه-مردم شناختي بيماران را مد نظر قرار داده تا از اين رهگذر تصويری هر چه بهتر و واقع بينانه تر از ماهيت اين سندرم ارائه دهد.

کلیدواژه ها:

دستورپریشی ، نظریه پردازشی ، باز نمود معنایی