روایتی ایتالیایی از جنگ چالدران

چکیده جنگ چالدران(1514 م /920 ق )یکی از مهمترین جنگهای دوره صفوی است. نبرد دولت نوپای صفوی(1135-907 ق) با عثمانی و شکست شاه اسماعیل(930/907 ق) از سلطان سلیم اول(1530/1512م)تاثیری عمیق در ایران نهاد.اخبار این نبرد که رویارویی دو قدرت بزرگ آن روز جهان بود در کشورهای اروپایی نیز بازتاب داشت. به ویژه در ایتالیا که دولت شهرهای آن ایران را سدی محکم در برابر عثمانی قلمداد می کردند. تاکنون در آثار مختلف ایرانی و غیر ایرانی درباره این جنگ بسیار صحبت شده است و نویسندگان فراوانی از زوایای مختلف این نبرد را گزارش کرده اند.در این نوشته تلاش شده است نگرشی جدید به این جنگ بر پایه منابع ایتالیایی زبانِ معاصر صفویه گشوده شود. مساله اصلی این بحث مقایسه روایتهای فارسی و ایتالیایی ِ جنگ چالدران و تحلیل و بررسی تفاوتها و شباهت های موجود در متون و روشن ساختن نقاط تاریک این نبرد می باشد. روایت ایتالیایی جنگ چالدران نشان میدهد علت اصلی ناکامی شاه اسماعیل علاوه بر استفاده سپاه عثمانی از توپخانه، خروج نابهنگام وی از صحنه نبرد به علت زخمی شدن بود و نبرد چالدران که در روز 23 آگوست 1514م اتفاق افتاد درروزهای بعد نیز تداوم یافته وحوادث بعدی سبب خروج زودهنگام سلطان سلیم از تبریز شد.  

کلیدواژه ها:

واژگان کلیدی: نبرد چالدران ، توپخانه –روایت ایتالیایی- شاه اسماعیل ، سلطان سلیم ، ونیزیان