بازنمایی اندرزهای اردشیر ساسانی در قابوسنامه (بر اساس مراحل سهگانه حکمت عملی)
محل انتشار: دو فصلنامه جستارهای تاریخی، دوره: 9، شماره: 2
سال انتشار: 1397
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 358
فایل این مقاله در 23 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_HISTUDY-9-2_006
تاریخ نمایه سازی: 9 آذر 1399
چکیده مقاله:
اندرزها و حکمتهای اردشیر ساسانی از لحاظ تربیتی چنان ارزشمند بود که علاوه بر کاربرد و استفادۀ فراوان در دورۀ ساسانی، در دورۀ اسلامی نیز به منزلۀ منشوری برای فرمانروایان و منبعی غنی برای نویسندگان ادب و اخلاق و تاریخ به شمار میرفت. قابوسنامه از نصیحتنامههای نگاشته شده در قرن پنجم هجری است.موضوعات متنوع تربیتی قابوسنامهنشانگر آن است که عنصرالمعالی در نگارش آن، به منابع متعددی نظر داشته؛ بنابراین، بازیابی اندرزهای اردشیر ساسانی در این اثر جای بررسی دارد. اهمیت بازیابی اندرزهای اردشیر در قابوسنامه، تبیین فرآیندی است که حکمتهای دورۀ ساسانی، در سدههای نخست اسلامی با آموزههای اسلامی در باب مسائل تربیتی درهم آمیخت و آثاری تحت این شرایط پدید آمد که تا سدههای اخیر در آموزش کودکان و نوجوانان مورد استفاده قرار میگرفت. با توجه به چنین فرآیندی، این سؤال مطرح است که اندرزهای اردشیر چگونه و در چه زمینههایی، در قابوسنامه مورد استفاده قرار گرفته است؟ در این نوشتار اندرزهای اردشیر بر اساس بخشهای سهگانه حکمت عملی در قابوسنامه مشخص شده است. این مقاله به روش تاریخی با تحلیل و مقایسۀ اندرزهای اردشیر و حکمتهای موجود در قابوسنامه نگاشته شده است. بررسیها نشان میدهد اندرزهای اردشیر ساسانی بخش قابل توجهی از محتوای قابوسنامه را شامل میشود. البته تعالیم اسلامی، تجربیات خود عنصرالمعالی و دیگر اندرزهای ایرانیان باستان نیز در نگارش قابوسنامه مورد استفاده قرار گرفته است
کلیدواژه ها:
نویسندگان
عبداله صفرزائی
استادیار گروه تاریخ دانشگاه ولایت
محمد تقی ایمان پور
استاد گروه تاریخ دانشگاه فردوسی مشهد