تحلیل گفتمان احادیث تقیۀ حسن بن محبوب

سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 342

فایل این مقاله در 29 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_MISHKAT-39-2_002

تاریخ نمایه سازی: 4 آذر 1399

چکیده مقاله:

بهره­جویی از روش تحلیل گفتمان در شناسایی مؤلفه­های گفتمانی احادیت راویان شیعی، رهیافتی نوین و کارآمد در حوزۀ مطالعات حدیثی امامیه است. بر پایۀ این روش، بازتاب کنش­های زبانی در اجتماع، در تناظر با آوای متعارض و گفتمان رقیبی است که در بستر فکری جامعه رخ‌نمایی می­کند. کاربست این روش در تراث‌پژوهی امامیه، موجب  بسترشناسی صدور و نقل روایات، واکاوی گفتمان­های رقیب و شناخت باورهای اعتقادی محدّثان امامیه می­گردد. در پژوهۀ پیش­رو برآنیم تا مؤلفه­های گفتمانی احادیث حسن بن محبوب (149_ 224ق) دربارۀ آموزۀ تقیه را واکاوی کرده، مورد تحلیل گفتمانی قرار دهیم. وی از اصحاب امام کاظم، امام رضا و امام جواد؟عهم؟ و یکی از ارکان چهارگانۀ علمی شیعه در عصر خویش بوده و از جملۀ اصحاب اجماع امامیه به شمار آمده است. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که احادیث ابن محبوب در رویارویی و ستیز با دو گفتمان رقیبی است که در صدد ترویج نگرۀ اصالت قیام یا مرجوح بودن راهبرد تقیه برآمده­اند.

نویسندگان

علی راد

دانشیار گروه علوم قرآن و حدیث پردیس فارابی دانشگاه تهران

سعید عزیزی

دانشجوی دکتری دانشگاه تهران _ پردیس فارابی

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • قرآن کریم. ...
  • ابن ابی حاتم، عبدالرحمان، تفسیر القرآن العظیم، مکتبة نزار مصطفى ...
  • ابن ابی شیبة، عبدالله بن محمد، الکتاب المصنف فی الأحادیث ...
  • ابن بابویه، محمد بن علی، الخصال، تحقیق على‌اکبر غفارى، جامعۀ ...
  • ابن جوزی، جمال الدین، زاد المسیر فی علم التفسیر، دار ...
  • ابن جوزی، جمال الدین، المغنی فی تفسیر القرآن، بی­جا، بی­نا، ...
  • ابن‌ حجر عسقلانی‌، احمد بن علی، تهذیب التهذیب، مطبعة دائرة ...
  • ابن طقطقی، محمد بن علی، تاریخ فخری، تصحیح محمد وحید ...
  • ابن عساکر، علی بن حسن، تاریخ دمشق، دار الفکر للطباعة ...
  • 10.ابن منظور، محمد بن مکرم‏، لسان العرب‏، تصحیح جمال الدین‏ ...
  • 11.ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، مقاتل الطالبیین، مکتبة الحیدریه، قم، ...
  • 12.اعرابی، غلامحسین، «تقیه از نگاه مفسّران و فقیهان فریقین»، فصلنامۀ ...
  • 13.اکوع، قاضی اسماعیل بن علی، الزیدیة نشاتها و معتقداتها، دار ...
  • 14.امین، سید محسن، أعیان الشیعه، دار التعارف للمطبوعات‏، بیروت، 1406ق. ...
  • 15.انصاری، مرتضی، المکاسب، بی­نا، بی­جا، بی­تا. ...
  • 16.بشیر، حسن، تحلیل گفتمان دریچه­ای برای کشف ناگفته­ها، دانشگاه امام ...
  • 17.بهبودی، محمدباقر، «حسن بن محبوب کوفی»، کاوشی نو در فقه، ...
  • 18.بهرام‌پور، شعبانعلی، تحلیل انتقادی گفتمان نوشتۀ نورمن فرکلاف، مرکز مطالعات ...
  • 19.بهرام‌پور، شعبانعلی، «درآمدی بر تحلیل گفتمان»، مجموعه‌مقالات گفتمان و تحلیل ...
  • 20.بیهقی، محمد بن حسین، تاریخ بیهقی، انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد، ...
  • تودوروف، تزوتان، منطق گفتگویی میخاییل باختین، ترجمۀ داریوش کریمی، مرکز، ...
  • ثعلبی، احمد بن ابراهیم، الکشف والبیان عن تفسیر القرآن، دار ...
  • جعفریان، رسول، حیات فکری و سیاسی امامان شیعه؟عهم؟، مؤسسۀ انصاریان، ...
  • حر عاملى، محمد بن حسن،‏ وسائل الشیعه، مؤسسۀ آل البیت؟عهم؟، ...
  • حسینی زبیدی، محمد مرتضى،‏ تاج العروس من جواهر القاموس‏، تصحیح ...
  • خالد برقی، احمد بن ابی عبدالله، المحاسن، تصحیح جلال الدین‏ ...
  • خالد برقی، احمد بن ابی عبدالله، رجال البرقی، دانشگاه تهران، ...
  • خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، دار الکتب العربی، ...
  • خویی، سید ابوالقاسم، معجم رجال الحدیث، مرکز نشر آثار شیعه، ...
  • ذهبی، شمس الدین، سیر أعلام النبلاء، تصحیح شعیب الأرناؤوط، مؤسسة ...
  • راد، علی و سعید عزیزی، «در جستجوی کتاب التفسیر حسن ...
  • رحمان ستایش، محمدکاظم و اعظم فرجامی، «واکاوی مذهب و روایات ...
  • زارعى کریانى، محمد، «جستجویی در ترجمۀ حسن بن محبوب»، علوم ...
  • زرکلی، خیر الدین، الأعلام، دار العلم للملایین، بیروت، 1989م. ...
  • سرخسی، محمد بن احمد، المبسوط، دار المعرفة، بیروت، 1993م. ...
  • سلطانی رنانی، مهدی، «امام صادق؟ع؟ و مسئلۀ تقیه»، فرهنگ کوثر، ...
  • سیوطی، جلال الدین، طبقات الحفاظ، دار الکتب العلمیه، بیروت، 1403ق. ...
  • شامی، فضیلت، تاریخ زیدیه در قرن دوم و سوم هجری، ...
  • شوقی، احمد، الحیاة السیاسیة و الفکریة للزیدیة فی المشرق الاسلامی، ...
  • شهرستانی، محمد بن عبدالکریم، الملل و النحل، انتشارات الشریف الرضی، ...
  • صابری، حسین، تاریخ فرق اسلامی، فرقۀ­ شیعی و فرقه­های منسوب ...
  • صدر الدین شیرازى، محمد بن ابراهیم‏، شرح أصول الکافی، تصحیح ...
  • طوسی، محمد بن حسن، اختیار معرفة الرجال، دانشگاه مشهد، مشهد، ...
  • طوسی، محمد بن حسن، الفهرست، المکتبة المرتضویه. نجف، بی­تا. ...
  • عمیدی، ثامر هاشم حبیب، تقیه از دیدگاه مذاهب و فرقه‌های ...
  • فاضل هرندی، محی الدین، «تقیه سیاسی»، علوم سیاسى، شمارۀ 25، ...
  • فرکلاف، نورمن، تحلیل انتقادی گفتمان، ترجمه فاطمۀ شایسته پیران و ...
  • فرمانیان، مهدی و سیدعلی موسوی‎نژاد، زیدیه تاریخ و عقاید، نشر ...
  • کشّی، محمد بن عمر، رجال ‏الکشی، تحقیق مهدی رجایی، مؤسسۀ ...
  • کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، دار الحدیث، قم، ‏1429ق. ...
  • گرامی، سید محمدهادی، نخستین اندیشه­های حدیثی شیعه: رویکردها، گفتمان­ها، انگاره­ها ...
  • گرامی، سید محمدهادی و محمّد نصراوی، «کاربست گفتمان­کاوی تاریخی در ...
  • لطفی­پور ساعدی، کاظم، «درآمدی به سخن‌کاوی»، مجلۀ زبان‌شناسی، دورۀ  10، ...
  • لنکرانی، محمدفاضل، «تقیۀ مداراتی»، میقات حج،  شمارۀ 3، 1372ش. ...
  • مازندرانى، محمد هادى بن محمد صالح، شرح الکافی _ الأصول ...
  • مجلسی، محمد باقر بن محمد تقى‏، مرآة العقول فی شرح ...
  • مفید، محمد بن محمد بن نعمان، تصحیح اعتقادات الإمامیه، تصحیح ...
  • نصراوی، محمد، «درآمدی بر گفتمان کاوی تاریخی؛ مطالعۀ موردی خطبۀ ...
  • نصیریان، یدالله، «تقیه، تاریخچه و احکام آن در اسلام»، مقالات ...
  • نوبختی، حسن بن موسی، فرق الشیعه، دار الأضواء، بیروت، 1404ق. ...
  • نمایش کامل مراجع