تحلیل رموز معنوی هندسه نقوش در ارتباط با امر قدسی از دیدگاه سنت گرایان مطالعه موردی: حرم عل یبن حمزه (ع) شیراز

سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله کنفرانسی
زبان: فارسی
مشاهده: 578

فایل این مقاله در 24 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

ARSCS07_009

تاریخ نمایه سازی: 29 آبان 1399

چکیده مقاله:

سنت گرایی فلسفه اي است که در مخالفت با مدرنیته و تمدن غربی شکل گرفت و اصولی را مطرح ساخت که بشر خردگرا در عصر مدرن به فراموشی سپرده بود. امر قدسی در دیدگاه سنت گرایان امري الهی است که بیان ناپذیر و خارج از محدوده عقل و خرد بوده و همچون رازي بزرگ تنها توسط احساسی اصیل و به صورت شهودي درك می شود و الوهیت و عالم مینو را متجلی می سازد. معماري اسلامی و هندسه نقوش نیز به عنوان دستاوردهایی از هنر اسلامی حاوي اصول و رموزي معنوي و پنهان می باشد. در هندسه نقوش این رموز در اشکال، صور، رنگ ها، روش ترسیم، هندسه و نظم دقیق نقش ها و گره ها نهفته است. نقوش هندسی بر پایه اشکالی چون دایره، مربع، مثلث و چند-ضلعی ها ترسیم می شود که این اشکال خود متناظر با اعدادي است، بنابراین نه تنها اشکالِ پایه، بلکه اعداد متناظر با آن ها نیز بازگوکننده رموز و اسرار الهی می باشد. ضمن اینکه نظم و زیبایی موجود در گره ها و نقوش هندسی یادآور آن چیزي است که در طبیعت یافت می شود و رمزي پنهان را بیان می کند که به خالق جهان هستی اشاره دارد. مساجد و مقبره ها نمونه هاي قابل توجهی از معماري اسلامی است که بسیاري از این رموز معنوي در آن ها تجلی می یابد. نمونه موردمطالعه در اینپژوهش حرم علی بن حمزه (شیراز) می باشد که در قرن چهارم ه ق توسط عضد الدوله دیلمی در شیراز بناشده است. هدف پژوهش حاضر تحلیل رموز معنوي هندسه نقوش در حرم علی بن حمزه (ع) بر اساس آراء سنت گرایان در باب امر قدسی است. روش این پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و جمع آوري اطلاعات به روش کتابخانه اي و میدانی صورت گرفته است. نتیجه حاصل از پژوهشنشان م یدهد که نقوش هندسی در تزئینات حرم علی بن حمزه (ع) حاوي رموزي است که قابل تطبیق با ویژگی ها و مؤلفه هاي امر قدسی نزد سنت گرایان می باشد.

کلیدواژه ها:

نویسندگان

معصومه حیدر زاده

دانشجوی کارشناسی ارشد، پژوهش هنر، موسسه آموزش عالی ارم، شیراز، ایران

حسین قاسم خانی

استادیار، عضو هیئت علمی موسسه آموزش عالی ارم، شیراز، ایران

ستاره احسنت

استادیار، عضو هیئ تعلمی، موسسه آموزش عالی ارم، شیراز، ایران