برنامه ریزی محلی نوسازی بافت فرسوده شهر ی با تأکید بر رویکرد آسیب شناسی مطالعه موردی: بخشی از بافت فرسوده نواب

در طبقه بندی بر حسب موضوع آسیب شناسی، مسائل عام جامعه ای از قبیل عقب ماندگی و یا نظم اجتماعی به پدیده هایی اطلاق میشود که کثیرالابعادند و خصلتی بین رشته ای دارند. مثلاً عقب ماندگی یا نظم اجتماعی، هریك دارای ابعاد فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی است. ولی مسائل خاص شامل پدیده هایی میشوند که به حوزه یا بعد خاص ی از حیات اجتماعی محدود میشوند مثل مسائل فرهنگی یا مسائل دینی و از این قبیل با این اوصاف میتوان مشارکت را مسئله ای عام به حساب آورد که چند بعدی است و شامل ابعاد فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و اقتصادی است و از آن روی که برنامه ریزی مشارکتی در سطوح محلی و تحقق اش در گرو تبیین و شناخت خودِ مفهوم مشارکت؛ مفهومی دارای ابعاد چندگانه و عام، است در نتیجه برای پیبردن به شیوه های تحقق برنامه ریزی مشارکتی، چاره ای جز شناخت موانع تحقق مشارکت در ابعاد مختلف مذکور در سطح جامعه نیست. نتایج نشان داده است که اکثر کسانی که حاضر بودند در پروژه مشارکت داشته باشند، مالك متراژهای بالا بوده و در حوزه ی تجارت فعالیت داشتند. همچنین طبق مطالعات گروه تحقیق، اجتماع هدف، آنگونه که باید نوسازی منازل مسکونی را ضروری نمیدانست. به این علت که بیشتر آنان مالك خانه ها شان بودند و فعلاً سرپناهی هرچند نامطلوب داشتند. مشکل آنها بیکاری، بهداشت، فقر و فقدان امنیت شغلی بود. این مشکلات برای آنان در مقایسه با خانه ملموس تر است؛ چرا که به هر حال مشکل خانه به نوعی و به شکلی حل شده است. در هر کجا که اجتماع هدف همواره با معضلات و مسائل اقتصادی و اجتماعی مواجه است، مشارکت مردمی چندان موثر نخواهد بود چراکه تلقی اهالی از مشارکت صرفاً حل مشکلات شخصی خواهد بود. در چنین وضعیتی، یك عامل دیگر یعنی همان عامل اقتصادی و اجتماعی نیز به عواملی که موجب عدم شکل گیری احساس تعلق به محله و هویت جمعی یا احساس مشارکت میان مردم میشود، افزوده خواهد شد. در رابطه با مشکلات اقتصاد ی باید در هر دو مقیاس خرد و کلان به موضوع نگاه کرد. اگر کشور در حل مسائل اساسی اقتصاد ملی ناتوان باشد و به عبارت بهتر بهره وری مناسب و کافی را نداشته باشد در این صورت بسیار طبیعی خواهد بود که در سطح خرد پروژه هایی که با اصلاح و بهبود وضعیت اقتصادی و اجتماعی ساکنان شهرها و محلات موجود در کشور سروکار دارند )از جمله پروژه های مربوط به نوسازی بافت فرسوده ی شهری(. اصلاً شکل نگیرند و یا به اهداف خود نرسند.

کلیدواژه ها:

آسیب شناسی ، نوسازی ، مشارکت و بافت فرسوده