بررسی نقش و جایگاه زن در تبلیغ اسلام با محوریت حضرت خدیجه (س)

در تبلیغ دین، دستوری مبنی بر مردانه یا زنانه بودن این کار وجود ندارد. رسالت تبلیغ دین همه گروندگانبه اسلام را در بر میگیرد و همه مسلمانان از مرد و زن وظیفه دارند در حدّ توان و نیرو در دین، آگاه و فقیهشوند؛ اسلام و قرآن را بشناسند و تعالیم قرآن را به دیگران بشناسانند. خطاب «فلولا نفر من کل فرقة منهم طائفه لیتفقهوا فی الدین و لینذروا قومهم» (توبه/ 122)، و سفارش های دیگر قرآن در راستای آگاهی بخشی و انذار وبشارت و امر به معروف و نهی از منکر، ویژه مردان نیست بلکه همه امت و مؤمنان را دربرمی گیرد. ولی بایدتوجه داشت بانوان از ظرفیت ها و توانایی های تعلیمی و تبلیغی ویژه ای برخوردارندکه در مردان کمتر وجوددارد. البته تبلیغ دین توسط زنان تنها یک حرکت اسلامی به شمار نمی آید، بلکه بهره گیری از موقعیت زنانه برایتبلیغ دین، مورد توجه ادیان دیگر نیز بوده است.از آغاز رسالت نبی اکرم صلی الله علیه و آله، زنان در کنارمردان برای تبلیغ و گسترش دین تلاش کردند، شکنجه شدند، به شعیب ابی طالب تبعید شدند، به حبشه ومدینه مهاجرت کردند، در جهاد شرکت کردند، در حفر خندق کمک کردند و این مهم از صدر اسلام، برقراربوده است:حضرت خدیجه پس از علی (ع) نخستین مسلمان بود. او آگاهانه و از سر تحقیق و کندوکاو به پیامبرایمان آورد و زندگی خود را وقف حمایت از دین و تبلیغ پیام قرآن نمود. خدیجه، یاور و همراه مداوم پیامبردر ابلاغ رسالت سنگین نبوت بود. او با صبر و حوصله خستگی های برخاسته از اذیت و آزارهای مشرکانقریش را از روحش میزدود و پشتوانه ای بزرگ برای تازه مسلمانان بود. محمد بن اسحاق در این باره نوشتهاست: خدیجه میان زنان نخستین کسی بود که به خدا و پیامبر ایمان آورد و آنچه حضرت از جانب خداوندآورده بود تصدیق کرد. او رسول خدا را در رسالت یاری کرد و خداوند به وسیله خدیجه این راه دشوار را برفرستاده اش هموار فرمود. نسبت های ناروا و سخنان ناخوش که از مردم می شنید (مانند دروغ خواندن ادعاهای او ...) خداوند راه برون رفت از آن را به وسیله خدیجه بر او می گشود. وقتی پیامبر به سوی آن بانوی بزرگ، بازمی گشت، حضرت را به پایداری وامی داشت و با خوشرویی، اندوه را از دل پیامبر می زدود. چنان کهدشواری های راه تبلیغ و ابلاغ رسالت را برحضرت آسان می کرد. این شیوه او تا واپسین روز حیاتش بود.علاوه بر این یاوری ها در تبلیغ دین، خدیجه، همه دارائیش را در راه پیشبرد دعوت دینی انفاق کرد. اموالش رادر اختیار پیامبر گذاشت تا آن را برای رفع مشکلات تازه مسلمانانِ مستضعف و فرودست و برای آزادی بردگانمسلمان شده به کار گیرد. پیامبر(ص) در پاسخ حسادت یکی از همسرانش بر خدیجه فرمود: به خدا سوگند!خدا به جای خدیجه بهترش را به من نداده است. او در هنگامی که مردم مرا نپذیرفتند به من ایمان آورد. وقتیمردم مرا تکذیب کردند او مرا تصدیق کرد و آنگاه که مردم مرا محروم ساختند، با اموالش یاری داد.

کلیدواژه ها:

زن ، مبلغ مذهبی ، حضرت خدیجه (س)