واكاوی عوامل دینامیكی و ترمودینامیكی بارش سنگین تگرگ در استان لرستان و كاربرد رادار در پیش بینی كوتاه مدت مطالعه موردی( فروردین ١٣٩٩)

در ميان پديده هاي جوي، تگرگ يكي از پديده هاي مخرب مي باشد كه مي تواند سالانه خسارات زيادي به بخش هاي مختلف به ويژه كشاورزي وراد نمايد. در روزهاي ٨ لغايت ١٠ آپريل ٢٠٢٠ مصادف با روزهاي٢٠ و ٢١ فرودين ١٣٩٩ در منطقه غرب كشور شاهد ريزش بارشهاي رگباري تگرگ شديدي بوديم. با استفاده از داده هاي سايت NCEP/NCAR نقشه هاي فشار تراز سطح دريا، ٥٠٠ ميلي باري، رطوبت ٧٠٠ ميلي باري، نقشه امگا و نيز نقشه هاي همدماي سطح ٥٠٠ و سطح زمين و اطلاعات ايستگاه جو بالا كرمانشاه مورد بررسي قرار گرفتند. در ادامه به منظور بررسي امكان پيش آگاهي كوتاه مدتNow casting از خروجي تصاوير رادار كرمانشاه استفاده گرديد. نتايج پژوهش نشان داد كه بطور كلي دركنار فراهم بودن شرايط ترموديناميكي مناسب، وجود شرايط سينوپتيكي نيز امري لازم و ضروري است. در الگوهاي همديدي مورد بررسي وجود ناوه در تراز مياني، استقرار مركز كم فشار در سطح زمين، تزريق جريانات گرمايشي و رطوبتي مناسب ، ايجاد هسته هاي سرد در نقشه هاي امگا و مهمتر از همه نقش رشته كوه زاگرس در تشديد ناپايداري هاي ايجاد شده در منطقه را مي توان مشاهده نمود. . يكي از ابزار اساسي براي پيش بيني كوتاه مدت برخي پديده هاي جوي استفاده از شاخص هاي رادار مي باشد. بطوريكه با توجه به كوچك بودن ابعاد دانه هاي تگرگ و نيز كوتاه بودن زمان ريزش آن ، با استفاده از برخي محصولات رادار هواشناسي همچون ZHAIL و CTR مسير حركت توفان را رديابي و بصورت كوتاه مدت وقوع برخي پديده هاي جوي ناگهاني از قبيل تگرگ را با فاصله زماني چند ساعته پيش بيني نمود.

کلیدواژه ها:

تگرگ ، شاخص های ترمودینامیکی ، الگوی سینوپتیک ، رادار ، لرستان