الزامات تهیه و اجرای مزارع نمونه آزمایشی (پایلوت) در بهبود مدیریت شبکه های آبیاری و زهکشی

تجارب مثبت و منفی حاصل از طراحی و احداث شبکه های اصلی و فرعی در پایاب منابع آب قابل تنظیم و غیر قابل تنظیم در کشور نشان می دهد که تکنولوژی شبکه های آبیاری که سابقه ای در حدود نیم قرن در کشور دارد، هنوز راههای نپیموده زیادی در پیش رو دارد. از آنجا که هزینه‌های سرمایه‌گذاری اولیه و بهره‌برداری و نگهداری از شبکه های آبیاری وزهکشی، کلان و ازعوامل تعیین کننده توسعه می‌باشند، بدون ارائه طرحهای پایلوت هزینه‌های غیر ضروری به طرحها تحمیل شده و ابعاد هزینه‌ای بویژه در مرحله بهره برداری و نگهداری ناشناخته و نامشخص می‌ماند. مزارع پایلوت در حقیقت گویای شرایط آتی منطقه پس‌از اجرای طرح بوده و هدف از تهیه طرح مزارع آزمایشی استفاده از نتایج آن برای تدقیق و اصلاح طرح در مراحل طراحی و اجرا و بهره‌برداری می‌باشد تا با بهره‌گیری از آن، ضمن اصلاح فرآیند طراحی، نظام بهره‌برداری بهینه تدوین گردد. به عبارت دیگر بازخورد نتایج و اثرات مطالعه و اجرای پایلوت طرح در بهینه نمودن سرمایه‌گذاری و هزینه‌های طرح بنحو شایسته‌ای که موجب افزایش کارایی طرح درزمان اجرا و بهره‌برداری باشد، از مهمترین اهداف مزارع آزمایشی می‌باشد. در این مقاله ابتدا به ضرورت ها و الزامات تهیه و اجرای پایلوت طرحها و دستورالعمل مراحل انجام کار اشاره گردیده و در ادامه مطالعات مزارع نمونه آزمایشی در محدوده شبکه آبیاری و زهکشی تاکستان(اراضی پایاب سد نهب) به عنوان مطالعه موردی شرح داده خواهد شد. علاوه بر موارد ذکر شده هدف از این مطالعه انتقال تکنولوژی و مهارت های حرفه ای موردنیاز برای آبگیری و آبیاری در شبکه های مدرن، به بهره برداران خرد و ضرورت ایجاد تشکل های آب بران می باشد

کلیدواژه ها:

مزارع نمونه آزمایشی ، پایلوت ، شبکه های آبیاری و زهکشی ، تشکل های آب بران