بررسی احوال و آثار برجسته ی عارف بزرگ خواجه یوسف همدانی

خواجه یوسف همدانی در دوره ای می زیست که مصادف با حاکمیت و استقرار سیاست های مذهبی دولت های غزنوی و سلجوقی و تسلط طریقه اشعری بود. طریقه اشعری در اصول عقاید و گرمی بازار تعصب و تنگ نظری در زمینه دانش و فکر باعث شده بود که تصوف هم حال و هوای دیگری بیابد. در عصر خواجه یوسف همدانی آزاد اندیشی و بی پروایی برای صوفیان قرن سوم و چهارم چون بایزید بسطامی وحسین منصور حلاج کنار گذاشته شده بود و سه رکن بزرگ عرفان آن روز شیخ جام و پیر هرات و امام غزالی نمونه کامل آن تعصب شده بودند.به دلیل اهمیت این دوره و نیز شخصیت هایی که در این عصر می زیستند در شکل گیری برخی از ابعاد فرهنگی ایران اسلامی مطالعه ی دقیق این دوره همراه با شخصیت های فرهنگی مذهبی که از استوانه های شکل گیری حوزه تمدنی ایرانی اسلامی هستند ضرورت دارد. برای شناخت عارفان بزرگ اسلام بایستی شرایط و مقتضیات زمانی آنان را بررسی کرد تا نسبت به ابعاد شخصیت آنان اشراف یافت یکی از شخصیت های تاثیر گذار در ماوراء النهر خواجه یوسف همدانی بوده است.لذا بدنبال پاسخ این سوال که آیا شناخت زندگی و شخصیت علمی ، فرهنگی خواجه یوسف می تواند روشنگر بخشی از وجوه تمدن ایران اسلامی باشد؟ لذا برای این امر از روش کیفی و کتابخانه ای استفاده کردیم.

کلیدواژه ها:

تصوف ، فرقه ، نقش بندیه ، خواجه یوسف همدانی ، رتبة الحیات