بررسی آثار پیوستن ایران به سازمان تجارت جهانی بر بخش حمل و نقل کشور

امروزه بسیاری از کشورهای جهان به سازمان تجارت جهانی پیوسته و یا در حال پیوستن هستند. در این زمینه، ایران نیز عضویت در سازمان تجارت جهانی را در برنامه‌های راهبردی خود منظور کرده است. بی‌شک، پیوستن به سازمان تجارت جهانی در مقطع کنونی تبعات ویژه و خاصی را بر کشور ما تحمیل خواهد نمود. با الحاق ایران به سازمان تجارت جهانی تعاملات اقتصاد ایران با جهان افزایش یافته و تجارت گسترش خواهد یافت و در نتیجه حمل‌ونقل که بخش لاینفک تجارت است به شدت متاثر خواهد شد. از این رو ضروری است که آثار ورود ایران به سازمان تجارت جهانی بر بخش حمل‌ونقل با در نظر گرفتن تعاملات کلیه بازارها و بخش‌های مختلف اقتصادی مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد. برای این منظور پس از مطالعه قوانین و مقررات تجارت جهانی مرتبط با بخش حمل‌ونقل، وضعیت موجود بخش حمل‌ونقل در کشور و الزمات الحاق ایران به سازمان تجارت جهانی در این بخش و نیز مرور مطالعات داخلی و تجربه الحاق برخی کشورهای توسعه یافته و درحال توسعه، یک الگوی تعادل عمومی قابل‌محاسبه مبتنی بر ماتریس حسابداری اجتماعی سال 1385 ارائه شده است تا در قالب آن، تأثیرات کاهش نرخ تعرفه کالاهای وارداتی به عنوان شناسه‌ای از ورود به سازمان تجارت جهانی، بر زیربخش‌های مختلف حمل‌ونقل بررسی گردد. در این مدل، سناریوهای کاهش 20 درصدی، کاهش 50 درصدی و حذف کامل تعرفه ها شبیه-سازی شده است. نتایج مدل حاکی از این امر است که، با کاهش و حذف تعرفه کالاهای وارداتی به عنوان نمادی از آزادسازی تجاری و الحاق ایران به سازمان تجارت جهانی، تولید، قیمت، ارزش افزوده، اشتغال و تراز تجاری در تمامی زیربخش های حمل ونقل (ریلی، جاده ای ، آبی و هوایی) افزایش خواهد یافت. در این میان، بیشترین افزایش تولید مربوط به زیربخش حمل و نقل دریایی بوده و کمترین مقدار افزایش تولید در بخش حمل ونقل جاده ای اتفاق افتاده است. همچنین نتایج نشان می‌دهد با کاهش تعرفه ها، سهم اشتغال نیروی کار شهری در تمامی بخش های حمل ونقل افزایش خواهد یافت. در نظر گرفتن یافته های این مطالعه می‌تواند در اتخاذ تصمیم مناسب برای مواجه شدن با نتایج حاصل از الحاق ایران به WTO مفید باشد.

کلیدواژه ها:

سازمان تجارت جهانی ، تعرفه ، بخش حمل و نقل