بررسی نقاط ضعف و قوت استفاده از پول رمزگذاری شده و به طور خاص بیت کوین در صنعت بیمه ایران با تاکید بر بیمه اتکایی
نسخه کامل طرح پژوهشی منتشر نشده است و در دسترس نیست.
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
چکیده طرح پژوهشی:
با توجه به شرایط خاص حاکم بر کشور و چالش های جهانی موجود در صنعت بیمه، آشنایی و تسلط بر سیستم های تبادلات پولی جدید ضروری است. این سیستم ها می توانند برآوردکننده بسیاری از نیازهای کشور در صنعت های حساس و استراتژیک مانند بیمه اتکایی باشند. صنعت بیمه به عنوان یک صنعت پیشرو در استفاده از علوم روز دنیا و همچنین صنعتی مهم و تاثیرگذار که مورد هدف تهدیدهای خارجی بوده، نیازمند دارابودن بسترهای لازم برای استفاده از ابزازهای متنوع در شرایط حساس است. یکی از ابزارهای نوین در مبادلات بین المللی، پول دیجیتال است که انواع مختلفی داشته و در سال های اخیر توانسته با اختصاص حجم نسبتا مناسبی از تراکنش های مالی، اقتصاد جهان را تحت تاثیر خود قرار دهد. بیت کوین (یکی از انواع پول های مجازی) به عنوان یک نوآوری خلاقانه که توانسته در مدت زمان کوتاهی جایگاه تاثیرگذاری را در تراکش های مالی پیدا کند، می تواند در موقع حساس و بحرانی به عنوان ابزاری مناسب برای تراکنش های مالی در صنعت بیمه مورد استفاده قرار گیرد. استفاده از بیت کوین یا سایر پول های مجازی می تواند فواید زیر را برای خرید قراردادهای بیمه اتکایی داشته باشد:
1. قطع وابستگی صنعت بیمه (بخصوص بیمه اتکایی) به سیستم های مالی زیر نظر اروپا و آمریکا،
2. قطع وابستگی صنعت بیمه (بخصوص بیمه اتکایی) به دلار و یورو،
3. بی تاثیرکردن تحریم ها در تراکنش های مالی مربوط به خرید قرراداد بیمه اتکایی در هنگام انجام مبادلات مالی.
عدم وضع قوانین مناسب و به موقع می تواند زیان هایی مانند زیان های ایجاد شده مانند در مواردی نظیر گلدکویست را داشته باشد. از طرفی عدم قانونگذاری درست و به موقع میتواند پیامدهای زیر را به دنبال داشته باشد:
1. عدم امکان کنترل، هدایت، ایجاد اشتغال زایی پایدار
2. گسترش موضوع و عدم پذیرش چارچوب های قانونی معرفی شده توسط کاربران قدیمی
3. خروج ارز و ضرر و زیان سرمایه گذاران به دلیل عدم توانایی در پیش بینی قوانین وضع شده.
4. استفاده کاربران از روشهای غیر قانونی برای بازگرداندن سرمایه ها
در حالت کلی اگر صنعت بیمه برای خرید قراردادهای اتکایی از بیت کوین استفاده کند و ناگهان با قوانینی مواجه شود که برنامه ریزی های گذشته را تحت تاثیر قرار دهد می تواند خسارات جبران ناپذیری به صنعت بیمه وارد کند. در این مرود لازم به ذکر است که صنعت بیمه باید تکلیف خود را با قوانین داخلی به صورت واضح و روشن بداند تا بتواند به مبارزه با تحریم های خارجی بپردازد.
یکی دیگر از اهداف این طرح بررسی ریسکهای استفاده از بیت کوین در خرید قراردادهای بیمه اتکایی می باشد.
پیش گفتار طرح پژوهشی
با توجه به شرایط خاص حاکم بر کشور و چالش های جهانی موجود در صنعت بیمه، آشنایی و تسلط بر سیستم های تبادلات پولی جدید ضروری است. این سیستم ها می توانند برآوردکننده بسیاری از نیازهای کشور در صنعت های حساس و استراتژیک مانند بیمه اتکایی باشند. صنعت بیمه به عنوان یک صنعت پیشرو در استفاده از علوم روز دنیا و همچنین صنعتی مهم و تاثیرگذار که مورد هدف تهدیدهای خارجی بوده، نیازمند دارابودن بسترهای لازم برای استفاده از ابزازهای متنوع در شرایط حساس است. یکی از ابزارهای نوین در مبادلات بین المللی، پول دیجیتال است که انواع مختلفی داشته و در سال های اخیر توانسته با اختصاص حجم نسبتا مناسبی از تراکنش های مالی، اقتصاد جهان را تحت تاثیر خود قرار دهد. بیت کوین (یکی از انواع پول های مجازی) به عنوان یک نوآوری خلاقانه که توانسته در مدت زمان کوتاهی جایگاه تاثیرگذاری را در تراکش های مالی پیدا کند، می تواند در موقع حساس و بحرانی به عنوان ابزاری مناسب برای تراکنش های مالی در صنعت بیمه مورد استفاده قرار گیرد. استفاده از بیت کوین یا سایر پول های مجازی می تواند فواید زیر را برای خرید قراردادهای بیمه اتکایی داشته باشد:
1. قطع وابستگی صنعت بیمه (بخصوص بیمه اتکایی) به سیستم های مالی زیر نظر اروپا و آمریکا،
2. قطع وابستگی صنعت بیمه (بخصوص بیمه اتکایی) به دلار و یورو،
3. بی تاثیرکردن تحریم ها در تراکنش های مالی مربوط به خرید قرراداد بیمه اتکایی در هنگام انجام مبادلات مالی.
عدم وضع قوانین مناسب و به موقع می تواند زیان هایی مانند زیان های ایجاد شده مانند در مواردی نظیر گلدکویست را داشته باشد. از طرفی عدم قانونگذاری درست و به موقع میتواند پیامدهای زیر را به دنبال داشته باشد:
1. عدم امکان کنترل، هدایت، ایجاد اشتغال زایی پایدار
2. گسترش موضوع و عدم پذیرش چارچوب های قانونی معرفی شده توسط کاربران قدیمی
3. خروج ارز و ضرر و زیان سرمایه گذاران به دلیل عدم توانایی در پیش بینی قوانین وضع شده.
4. استفاده کاربران از روشهای غیر قانونی برای بازگرداندن سرمایه ها
در حالت کلی اگر صنعت بیمه برای خرید قراردادهای اتکایی از بیت کوین استفاده کند و ناگهان با قوانینی مواجه شود که برنامه ریزی های گذشته را تحت تاثیر قرار دهد می تواند خسارات جبران ناپذیری به صنعت بیمه وارد کند. در این مرود لازم به ذکر است که صنعت بیمه باید تکلیف خود را با قوانین داخلی به صورت واضح و روشن بداند تا بتواند به مبارزه با تحریم های خارجی بپردازد.
یکی دیگر از اهداف این طرح بررسی ریسکهای استفاده از بیت کوین در خرید قراردادهای بیمه اتکایی می باشد. ریسکهای زیر در خرید قراردادهای اتکایی با استفاده از بیت کوین وجود دارد:
1- جدید بودن: به دلیل بالابودن تراکنش ها در قراردادهای اتکایی و عدم آشنایی کافی شرکت های بیمه گر اولیه و بیمه گر اتکایی، و همچنین عدم وجود موارد قبلی در استفاده از بیت کوین، نگرانی ها و ممانعت های زیادی در استفاده از آن وجود خواهد داشت.
2- ناپایداری: با توجه به بالابودن تراکنش های قراردادهای اتکایی، ناپایداری قیمت بیت کوین می تواند تاثرات زیادی در معاملات داشته باشد.
3- عدم پذیرش عام و گسترده: این محدودیت مانع امکان استفاده از این پول در هر مکان و هر زمانی می شود. به این ترتیب پیداکردن شرکت های بیمه گر اتکایی که امکان مبادلات مالی با بیت کوین را فراهم کنند امری بسیار دشوار است.
4- امکان گم شدن یا از بین رفتن کیف پول الکترونیکی وجود دارد: اگر چنین اتفاقی برای بیت کوین های موردنیاز برای یک قرارداد بیمه اتکایی بیافتد، با توجه به بالابودن این تراکنش ها، مبلغ بسیار بالایی از دست می رود و ممکن است ضرر و زیان ناشی از این امر قابل جبران نباشد.
5- نوسانات بالای قیمت بیت کوین: اگر فرایند تهیه بیت کوین موردنیاز در یک قرارداد بیمه اتکایی طولانی شود، این امر می تواند موجب زیان بالای خریداران قراردادهای بیمه اتکایی شود.
6- خریداران بیت کوین هیچ حمایتی نمی شوند: امکان مسدودکردن بیت کوین های ارسالی و درحقیقت دزدیدن آنها برای شرکت های بین المللی وجود دارد.
7- ریسک های ناشی از نقص های فنی ناشناخته: در صورتی که نقص های فنی در تراکنش های بیت کوین ایجاد شود باعث از دست رفتن ثروت هنگفتی از خریداران بیمه اتکایی و یا فروشندگان این قراردادها می شود.
8- طراحی محدود: ممکن است بیت کوین مورد نیاز برای خرید یک قرارداد بیمه اتکایی، به دلیل حجم بالای تراکنش ها، به سختی در زمان محدود قابل تهیه کردن باشد.
9- نداشتن فرم فیزیکی و ارزش ذاتی: این ایراد علی رغم اینکه در پولهای سنتی نیز وجود دارد ولی به دلیل استفاده عام و گسترده از پول های سنتی و وجود پشتوانه قانونی مورد توجه قرار نمی گیرد ولی در پول های مجازی، به دلیل جدید بودن آن ها و عدم وجود چارچوب های قانونی مشخص، دارای اهمیت است.
موارد بالا باید مورد توجه سیاست گذاران صنعت بیمه قرار گیرد تا با مدیریت ریسک های موجود موانع را برداشته و امکان استفاده ای امن و مطمین را برای شرکتهای بیمه فراهم سازند.
برای بررسی بیشتر نحوه برخورد دولت ها با بیت کوین به بررسی وضعیت قانونی بیت کوین در برخی کشورها پرداخته شده است. در این مرحله کشورهای آمریکا، چین و آلمان مورد بررسی قرار گرفت. در کشور آمریکا سه تعریف متفاوت برای پول مجازی وجود دارد. این تعاریف متفاوت توسط نهادهای مختلف ارایه شده و هر کدام پول مجازی را به گونه ای تعریف کرده اند تا در چارچوب قوانینشان جایگاهی پیدا کند. تعاریف به این صورت هستند:
1. فین سن (FinCen) اعلام کرد که پولهای مجازی صرفا ابزاری برای مبادله هستند.
2. سرویس درآمدهای داخلی آمریکا (IRS) اعلام کرد که پول مجازی یک ابزار برای ذخیره ارزش است و آنرا به عنوان دارایی، برای مقاصد مالیاتی، طبقه بندی کرد.
3. کمیسیون بازرگانی آتی کالای ایالات متحده (CFTC) پول های مجازی را به عنوان کالا در نظر گرفت.
کشور چین پول مجازی را ابزاری برای مبادلات مجازی میداند و معاونت پارلمانی وزارت دارایی آلمان تراکنش بیت کوین را مالیات پذیر دانسته و نحوه محاسبه مالیات بیت کوین ها را سالیانه اعلام کرده است.
در پژوهش حاضر در چارچوب یافته ها و شاخص های تحقیقی - تحلیلی نتایج عمومی زیر نیز حاصل شده است:
- محدودسازی پول مجازی به دلیل تحرک در فضای مجازی و وجود ابزارهای فناورانه متعدد در گوشی های هوشمند به سختی امکان پذیر است، بنابراین به نظر می رسد لزوم هدایت این پدیده نوظهور اولویت بیشتری داشته باشد.
- تجارب جهانی در مورد بیت کوین نشان می دهد که پول مجازی در بیشتر کشورها نه به عنوان یک پول در گردش بلکه یک کالا مورد شناسایی قرار گرفته است، در این قالب، به نظر می رسد که این موضوع می تواند به عنوان یک نگاه پایه ای مورد توجه قرار گیرد.
- سرعت عمل بانک مرکزی ایران در وضع قوانین مناسب و استفاده از ظرفیت های موجود کشور و برنامه ریزی متولیان صنعت بیمه برای استفاده از بیتکوین در خرید قراردادهای بیمه اتکایی و کنترل ریسک های بیت کوین امری ضروری است.
- با توجه به اهمیت بحث شرعی در ایران علاوه بر موارد قانونی، بررسی محققان نشان داده که از نظر فقه فردی، منع شرعی برای پول مجازی وجود ندارد. از طرفیپ دیگر در مورد فقه حکومتی، جوانب به طور کامل بررسی شده و ممنوعیت یا عدم ممنوعیت این پول ها بستگی به نظر دولت دارد.
- با توجه به اینکه هیچ شرکت بیمه اتکایی که بیت کوین را برای فروش قرارداد اتکایی بپذیرد، مشاهده نشد پس خرید قرارداد اتکایی به طور مستقیم توسط بیت کوین فعلا امکان پذیر نیست در صورت تمایل شرکتها امکان انتقال وجه بدون هیچ مشکلی برای خرید قراردادهای بیمه اتکایی با استفاده از بیت کوین وجود دارد.
- در صورتی که مشکل پیش روی خرید قرارداد اتکایی انتقال پول باشد، بیت کوین می تواند ابزار مناسبی برای این انتقال باشد. البته باید توجه کرد که همچنان ریسک های این انتقال را باید در نظر گرفت و پیش بینی های لازم را انجام داد.
البته پیشنهاد خاص و پرکاربردی برای صنعت بیمه و بیمه اتکایی وجود دارد که با توجه و عملیاتی کردن آنها میتوان سود بالا برای صنعت بیمه و انعطاف پذیری بالا در مقابل تحریمها برای صنعت بیمه و بخصوص بیمه اتکایی ایجاد کرد.
1) بیمه مرکزی اقدامات قانونی لازم را برای امکان انتقال ارز با بیت کوین فراهم ساخته و ساختار انجام این کار را مشخص کند (تعین مسیول انجام این کار، نحوه اختصاص ارز، نحوه نگهداری بیت کوین و مذاکره با شرکت بیمه اتکایی خارجی)
2) امکان خرید قرارداد اتکایی با استفاده از بیت کوین از کشورهایی که قصد عدم تبعیت از تحریم های آمریکا را دارند بسیار آسان و امکان پذیر بوده و فقط نیاز به توافق بین دو شرکت خریدار و فروشنده دارد.
3) با توجه به این که سرمایه گذاری در بیت کوین بسیار سودآور و پر ریسک است، صنعت بیمه میتواند در صورت مدیریت صحیح، سود حاصل از نوسانات قیمت بیت کوین را در سبد سرمایه گذاری خود در نظر گرفته و با پیش بینی قیمت بیت کوین سود سرشاری را نصیب سهام داران خود نماید.
4) استفاده از بلاکچین در صنعت بیمه میتواند منافع زیر را به دنبال داشته باشد:
a. بهبود مدیریت تجربه مشتری و کاهش هزینه های عملیاتی
b. کاهش زمان و هزینه جمع آوری داده ها و افزایش دقت در تایید هویت مشتریان
c. دسترسی مستقیم به اطلاعات مشتریان و محاسبه آنی حق بیمه و ارزیابی ریسک و جلوگیری از کلاهبرداری
d. طراحی قراردادهای بیمه ای متقابل و همتا به همتا
با بررسی های انجام شده در مورد خرید قراردادهای اتکایی توسط بیت کوین چند عامل مهم مانع خرید این قراردادها است که این عوامل می تواند با عدم تبعیت از تحریم های آمریکا توسط کشور ارایه دهنده قرارداد اتکایی بی تاثیر شود.
1. قراردادهای اتکایی، قراردادهایی بین المللی هستند به همین دلیل لازم است تا خریدار و فروشنده به طور کامل احراز هویت شوند. بر این اساس و عدم وجود شفافیت در تراکنش های بیت کوین امکان خرید چنین قراردادهایی با استفاده از بیت کوین مشکل می شود.
2. وجود قوانین ضدپول شویی (FATF) مانع دیگری در برابر خرید قراردادهای اتکایی با استفاده از بیت کوین است.
3. قانون دیگری که مانع خرید چنین قراردادهای اتکایی با استفاده از بیت کوین می شود قانون U-turn است. طبق این قانون هرگونه استفاده از دلار در نظام بانکی در هر کجای جهان نیازمند اخذ مجوز لازم از نظام بانکی آمریکاست. بر این اساس فروش یک قرارداد اتکایی بین المللی به ایران بدون مجوز دولت آمریکا می تواند مشکل داشته باشد.
4. قانون دیگری که باعث ایجاد نگرانی در استفاده از بیت کوین می شود قانون حمایت از افشاکننده تخلف است. با وجود این قانون اگر ایران در خرید قرارداد بیمه اتکایی تخلفی انجام دهد باید بسیار نگران افشا شدن این تخلف باشد.
آخرین نکته بررسی سود موجود در مشارکت حقیقی در فرآیند استخراج می باشد که توجه به این سود در صنعت بیمه توصیه نم یشود زیرا فرآیندی زمان بر بوده و نمی تواند در موقع نیاز کارآیی داشته باشد.