بررسی رابطه بین سود حسابداری و مالیات بر درآمد شرکت ها در اقتصاد تورمی ایران

در این پژوهش به بررسی رابطه بین مالیات بر درآمد شرک تها و تورم، در شرایطی که سود حسابداری بهای تاریخی،مبنای محاسبه مالیات بر درآمد شرکت ها است، میپردازیم. از آنجا که کسور مالیاتی، مبتنی بر بهای تاریخی است و بابت تورم تعدیل نمی شود، بنابراین، در دوره های تورمی، استهلاک و بهای تمام شده موجودی کالای فروش رفته کمتر از واقع و سود بیشتر از واقع خواهد بود و درنتیجه مقدار مالیات هم تحریف خواهد شد. اما درآمدهای مشمول مالیات معمولا به نرخ تورم افزایش می یابند، به این ترتیب، انتظار می رود در شرایط تورمی مالیات وضع شده بر شرکت ها بیش از مالیات واقعی )مالیات در صورت نبود تورم( باشد. از سوی دیگر، کل هزینه بهره اسمی، قابل کسر از درآمد می باشد، در حالی که در دوران تورمی، بخشی از هزینه بهره بابت جبران کاهش ارزش واقعی بدهی است. در نتیجه وجود هزینه بهره می تواند باعث کاهش سود و کاهش مالیات واقع یگردد. به دلیل دائمی بودن تورم نسبتا بالا در ایران، نمی توان تاثیرات تورم بر مالیات را نادیده گرفت، از این رو، در پژوهش حاضر، به منظور بررسی میزان تاثیر تورم بر مالیات بر درآمد شرکتها، در نتیجه استفاده از حسابداری بهای تاریخی، اطلاعات 354 شرکت در یک دوره 11 ساله با استفاده از روش رگرسیون حداقل مربعات معمولی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد عدم تعدیل کسور مالیاتی بابت تورم، مالیات شرکت های دارای موجودی کالا و دارایی ثابت زیاد را افزایش داده، اما بخشی از این افزایش توسط قابلیت کسر هزینه بهره، جبران می شود.

کلیدواژه ها:

تورم ، مالیات بر درآمد ، بهای تاریخی حسابداری