زیبایی شناسی فراهنجاری های نحوی در سوره مبارکه توبه

فراهنجاری، یکی از اصطلاحات متدوال در سبک­شناسی است که در نتیجه خروج از نرم (norm) عادی زبان به وجود می­آید. این پدیده در لایه­های آوایی ، نحوی ، واژگانی و معنایی رخ می­دهد، اما مقاله حاضر، پدیده فراهنجاری­ نحوی اللانحوی ، را مورد بررسی قرار داده است. مقصود از فراهنجاری ­نحوی یعنی خروج از قوانین حاکم بر نحو زبان هنجار و از آنجا که تناوب ، تضمین و التفات پدیده­هایی پر بسامد در سوره مبارکه توبه هستند و منجر به ادبیت یک اثر ادبی می­شوند؛ لذا مقاله حاضر تلاش کرده است تا با روش سبک­شناسی و شیوه توصیفی – تحلیلی، این سه پدیده را مورد بررسی قرار دهد. هدف اصلی از نگاشتن این مقاله، بیان زیبایی­شناسی و اغراض دلالی این سه پدیده هنجارگریز است. برآیند این جستار حاکی از آن است که تضمین نحوی در مقایسه با تناوب و التفات از بسامد بیشتری برخوردار بوده و زیبایی­شناسی آن علاوه بر تکرارزدایی، ایجاز در اسلوب و شمولیت در معناست. همچنین در این سوره مبارکه سه نوع التفات (معجمی، ضمائر و عددی) به کار رفته است که اغراضی چون تاکید، تکرارزدایی و جلب توجه مخاطب را موجب شده است.  

کلیدواژه ها:

سوره توبه ، سبک­شناسی ، آشنایی­زدایی ، تضمین نحوی ، التفات