مطالعه تطبیقی سبک عراقی در نثر ادبی و سبک آذری در معماری در دو دوره ایلخانان و تیموریان

آثار تاریخی به جا مانده از دو عصر ایلخانی و تیموری نشان از غنای هنری این برهه از تاریخ ایران، به ویژه در زمینه هنر معماری دارد. در قرن هفتم و آغاز دوره ایلخانی، به سبب وسعت دامنهی تحولات سیاسی، اجتماعی و فرهنگی پدید آمده در پی حمله ویرانگر مغول، در سبکهای معماری و ادبیات تحولاتی بوجود آمد؛ زیرا با ورود اقوام مهاجم، زبان ، نوشتار و نثر،چون معماری دستخوش تغییر شد که به سبب تاثیر آن بر دوره های پسین و بر روند تکامل عرصه های هنر تا به امروز، مطالعه این دگرگونی ها اهمیت مییابد. مطالعه پیشرو بر آن است که به بررسی تاثیر شرایط اجتماعی-سیاسی بر این دو سبک و اشتراک و افتراق آن دو بپردازد. این مطالعه در پارادایم ساختارگرایی و به روش تاریخی-تفسیری به تشریح ویژگی های معماری سبک آذری و نثر سبک عراقی پرداخته و گردآوری اطلاعات مبتنی بر اسناد تاریخی بوده است. آنچه از این پژوهش حاصل شد بر تاثیر شرایط و روح زمانه بر آثار معماری و ادبیات منثور تاکید دارد و اشتراکاتی در بازتاب آن بر دو سبک مشاهده شده است. از جمله میتوان به عظمت یافتن بناها، و به تناظر بر رواج تاریخ نویسی اشاره کرد که نتیجه ی تمایل سلاطین مغول به قدرت نمایی است. همچنین، ساده شدن ساختار نثر این دوره نسبت به نثر فنی دوره قبل، در نتیجه ی عادات بدوی سلاطین مغول میباشد که در معماری شیوه آذری نیز در نماسازی ساختمانها نمود مییابد که برخلاف رویه سابق، بناها با شتاب و بدون نما احداث می شده اند.

کلیدواژه ها:

حمله مغول ، ایلخانان ، تیموریان ، معماری سبک آذری ، ن ر ادبی عراقی