فضای رفتاری در نشیمن و پذیرایی خانه های آمل

محیط مسکونی، زمینه انطباق فرد با اجتماع پیرامون را فراهم ساخته، او را برای ورود به جامعه آماده میکند. مسکنی که در محیطی نامناسب باشد، نمیتواند نیازهای رشد اجتماعی ساکنان را فراهم کند. این محیط باید تامین کننده نیازهای مادی،بهداشتی، روانی و اجتماعی افراد باشد. اتاقهای نشیمن، محل زندگی خانواده و پذیرایی از مهمانان است. عرصه های فضاهای خانوادگی، شرایط و تسهیلات را برای جمع شدن اعضای خانواده، دور هم بودن و صحبت کردن در اختیار اعضای خانواده قرار میدهد. بدون شک این عرصه از مهمترین بخشهای خانه و قلب زندگی جمعی خانواده است. این فضا در بازه های زمانی متفاوت به گونه هایی متمایز عمل نمود. چنانکه پس از دوره قاجار تغییراتی در معماری به وجود آمد که گاه به گسیختگی فرهنگی معماری ایران یاد شد. در این پژوهش در پی این پرسش که فضای نشمین در خانه چه الزاماتی را میطلبد به بررسی موردی در خانه های بافت قدیم شهر آمل پرداخته و در این تحقیق سعی شده است نخست نقش فرهنگ در شکل گیری فضاهای نشیمن و پذیرایی را واشکافی نماید و سپس با بسط این موضوع به مقوله روانشناسی محیط، نیازهای رفتاری ساکنان در این فضا را برشمارد. دستاورد تحقیق بیان میدارد که نیازهای عصر حاضر با خانه های سنتی شهر آمل چه مناسبتی دارد. الگو گرفتن از جوامع غربی و ادغام پذیرایی و نشیمن، باعث شده که تعاملات میان اعضای خانواده به گونه دیگری رقم بخورد. از دیگر تاثیرات این ادغام، تبدیل یکی از اصول معماری ایرانی یعنی درونگرایی خانه به برونگرایی است. این امر موجب از بین رفتن احساس خلوت در بین افراد خانواده شده است.

کلیدواژه ها:

نیازهای رفتاری ، فرهنگ در معماری ، خلوت ، روانشناسی محیط