معرفی و بررسی تطبیقی معماری و هنر کاشیکاری حمام حاجی و حمام گلزاررشت – دوره قاجار

تحقیق حاضر کوشش نمود به بررسی تطبیقی معماری و هنر کاشیکاری دو حمام مربوط به دوره قاجاردر رشت به نام های حاجی و گلزار بپردازد. روش انجام تحقیق حاضر کیفی با روش توصیفی- تحلیلی همراه با تصویر و تفسیر داده ها بوده و هدف از تحقیق حاضر، شناسایی سبک معماری بنای حمام حاجی و حمام گلزار در رشت از نظر ساخت فضای داخلی، در ورودی، گنبد و گرمخانه؛ و نیز مقایسه هنر کاشیکاری سر در ورودی دو بنای مذکور از نظر سبک نقاشی )نقوش تزئینی( و تنوع رنگ می باشد.بدین منظور داده های مورد نظر بصورت مطالعات میدانی، کتابخانه ای، اینترنتی، اسناد میراث فرهنگی و انجام مصاحبه نیمه ساختار یافته جمع آوری و سپس مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. نتایج یافته های تحقیق نشان داد سبک معماری حمام حاجی مربوط به دوره صفویه اما سبک کاشیکاری آن سبک شیراز و مربوط به دوره قاجار است. حال آنکه، سبک معماری حمام گلزار مربوط به دوره قاجار اما سبک کاشیکاری آن از نظر ساخت و تنوع رنگ از سبک اصفهان برخوردار و مربوط به دوره صفویه است، اما از نظر سبک نقاشی تلفیقی از سبک شیراز و سبک اصفهان است. بنابراین می توان نتیجه گرفت، درکاشیکاری هر دو حمام میل به خلق زیبایی وجود دارد. بکارگیری گوناگونی عناصر رنگ و نقوش در هر دو حمام نشان از دانش، دقت و صبر کاشیکاران است. در نهایت، هر دو اثر با بهره گیری از شاهنامه فردوسی تلاش کردند پیام های فرهنگی، اجتماعی، مذهبی و سیاسی به مردم منتقل نمایند.

کلیدواژه ها:

حمام حاجی ، حمام گلزار ، دوره قاجار ، معماری ، هنر کاشیکاری