لزوم توجه به جایگاه و حقوق شهروندان دارای معلولیت در نظام برنامه ریزی مسکن

مقاله حاضر، کوششی است که درمعرفی اهمیت و جایگاه افراد دارای محدودیت جسمی – حرکتی در یکی از محوری ترین مباحث شهرسازی، یعنی نظام برنامه ریزی مسکن شهری، مبحث مسکن ابعاد مختلفی از برنامه ریزی کاربری زمین گرفته تا سیاست گذاری و مدیریت بخش مسکن و وضع قوانین و مقررات را شامل می شود. امروزه چهار اصل عدالت، کارآیی، مشارکت و توجه به کیفیت محیط زندگی اهداف اصلی هر نوع برنامه ریزی شهری را تشکیل می دهد و نگاهی به تجربیات جهانی نشان می دهد که در فرایند برنامه ریزی مسکن، شهروندان دارای ناتوانی جسمی – حرکتی و روانی دارای حقوق خاص و جایگاه والایی در تهیه طرح ها و برنامه های بخش مسکن می باشند، زیرا عدم توجه به جایگاه این افراد، تحقق پذیری اصول چهارگانه ذکر شده در بالا را با چالش مواجه می کند. این در حالی است که متاسفانه در کشور ما تاکنون کمتر به اصول بالا در تهیه طرح های بهش مسکن توجه شده و عدالت در برخوردار یاز خدمات و تسهیلات میان شهروندان سالم و شهروندان دارای محدودیت وجود نداشته است. این مساله به طور کلی ناشی از فقدان توجه مدیران و برنامه ریزان مسکن به جایگاه و حقوق شهروندان دارای معلولیت می باشد. مناسب سازی مسکن افراد داای محدودیت دارای ابعاد گسترده و متفاوتی می باشدکه در این مقاله در سطح کلان و در ابعاد ، فرایند برنامه ریزی کاربری اراضی، منطقه بندی، وضع مقررات و سیاست هاو تدوین اصول برنامه ریزی مسکن باید به گونه ای انجام گیرد که از هر گونه تبعیض در ارائه خدمات و تسهیلات بین افراد سالم و دارای معلولیت اجتناب گردد. برای تحقق این هدف، وضع مقررات اجباری و حمایتی جهت احداث مسکن مناسب برای سازندگان، توجه دولت به تهیه طرح های مسکن حخمایتی برای شهروندان معلول، اصلاح قوانین ساخت وساز و و پیش بینی راهکارهای قانونی برای افراد معلول جهت مناسب سازی محیط مسکونی آنان و ارائه خدمات مشاوره ای جهت تهیه مسکن مناسب برای این افراد توسط نهادهای مربوط، لازم می باشد که در بخش های بعدی این مقاله به بحث گذاشته خواهند شد.

کلیدواژه ها:

معلولیت ، برابری ، مسکن مناسب ، قوانین و مقررات ، سیاست های حمایتی ، فرایند ، برنامه ریزی ، مشارکت