عوامل موثر بر باورپذیری اطلاعات منتشره در رسانه

هدف پژوهش حاضر بررسی عواملی بود که بر باورپذیری اطلاعات منتشر شده در رسانه بر روی مخاطب اثر می گذارد. برای دستیابی به هدف پژوهش، علاوه بر تحلیل محتوای آیات ناظر بر شایعات و شبهات در قرآن کریم با کمک تفسیر المیزان و متون تخصصی مرتبط با آموزش و علوم ارتباطات، با 6 نفر از اساتید حوزه های علوم تربیتی و معارف اسلامی مصاحبه شد. بر اساس تحلیل مصاحبه ها و از طریق مثلث سازی با تحلیل متون، عوامل موثر بر باورپذیری در دو بخش عوامل فردی و برون فردی شناسایی شد. عوامل فردی در دو لایه دانشی شناختی) و گرایشی (عاطفی) و عوامل برون فردی در سه حوزه جوامع خبره، رسانه و سیاست دسته بندی شد. نتیجه پژوهش حاکی از این واقعیت است که علاوه بر سطح آگاهی، عمق دانش و قدرت تحلیل، ذهنیت و میزان اعتماد مخاطبان به ساختارها و رسانه ها، فرهنگ مطالعه، پرسشگری و نقادی مخاطب در مواجهه با اطلاعات، عوامل دیگری در میزان باورپذیری موثرند؛ از آن جمله میزان شفافیت و جریان اطلاعات در جامعه و تبیین حقایق، دسترس پذیری مراجع پاسخگو، بصیرت افزایی و میزان تطابق ساختارها و اطلاعات با ارزشهای دینی و ملی مخاطبان. بنابراین نظام آموزشی به عنوان یکی از مراجع خبره در کنار رسانه و نهاد سیاست که هریک عناصری از نظام تربیت محسوب می شوند، لازم است در کنار هم با برنامه ای اصولی به ارتقای سطح سواد رسانه ای مخاطبان خود بپردازند.

کلیدواژه ها:

باورپذیری ، رسانه ، جوامع خبره ، سیاست ، عوامل فردی