رویکرد دارایی مبنا رهیافتی در ساماندهی سکونتگاه های غیررسمی نمونه مطالعاتی(محله حسن آباد شهر یزد )

رشد جمعیت شهرها و شهرنشینی و به دنبال آن تمرکز فقر در شهرها منجربه شکل گیری محله های فقیرنشین و اسکان غیررسمی در اکثر شهرهای بزرگ شد. از طرفی آشکار شدن نتایج ناکارآمد راهکارهای تجویزی حاصل از طرح هایتوسعه شهری، توجه مسئولین و برنامه ریزان شهری را به سمت سطوح خردتر و محلی در برنامه ریزی جلب کرده است. توسعه دارایی مبنا در برنامه ریزی محلی بر پایه شناسایی ظرفیت ها، سرمایه های موجود و تقویت و بهره برداری از آن ها می باشد. به طوری که با بسیج سرمایه های محلی به دنبال ظرفیت سازی و توانمند سازی است. بر این اساس در این مقاله با رویکرد توصیفی- پیمایشی ابتدا به مطالعه اسنادی ادبیات نظری جهت تبیین شاخص های پژوهش و سپس با ابزار پرسشنامه به صورت تصادفی متغیرها در محله حسن آباد شهر یزد جمع آوری و در ابزار spssو Excel مورد بررسی قرار گرفته اند. در آخر جهت تحلیل نتایج از تکنیک SWOT استفاده شده است. حجم نمونه نیز با استفاده از فرمول کوکران معادل 337 خانوار برآورد شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد: رویکرد دارایی مبنا در مقابل رویکرد نیاز مبنا، جامع نگر و فرآیند گرا است. به جای استحقاق، دارایی های محلی همانند سرمایه اجتماعی و کالبدی به عنوان ابزار برنامه ریزی به کار گرفته می شوند. فرآیند برنامه ریزی، پایین به بالاو در آن به ترسیم نقشه دارایی ها، ایجاد خلاقیت و آموزش ساکنین جهت بسیج دارایی ها و تعیین چشم انداز محلی پرداخته می شود. وجود جمعیت جوان و فعال، بالا بودن امنیت اجتماعی، بالا بودن روابط اجتماعی ساکنین، احساس تعلق اجتماعی بالا به محله و تمایل به مشارکت در سازمان های درون محله ای یا طرح ها و برنامه های محلی از دارایی های اجتماعی این محله می باشد. با توجه به سطح اجتماعی – اقتصادی پایین و کمبود فضاهای عمومی به عنوان بستر تعاملات اجتماعی میتوان به ایجاد فضاهای پیاده و عمومی جهت حفظ و ارتقا سرمایه های اجتماعی موجود و آموزش اجتماعی ساکنین در راستای شکل گیری مشارکت اجتماعی ساکنان در توسعه محلی پرداخت.

کلیدواژه ها:

رویکرد دارایی مبنا ، دارایی های اجتماعی ، محله حسن آباد شهر یزد