بررسی تاثیر تنش خشکی بر تجمع اسمولیت ها، رنگ دانه های فتوسنتزی و رشد چند رقم و لاین ارزن دم روباهی (Setaria italica L.)

سال انتشار: 1395
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 524

فایل این مقاله در 14 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

این مقاله در بخشهای موضوعی زیر دسته بندی شده است:

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_ESCS-9-2_005

تاریخ نمایه سازی: 9 تیر 1399

چکیده مقاله:

مقدمه  تنش خشکی از مهم ترین فاکتورهای محدودکننده رشد و تولید گیاهان محسوب می شوند و منجر به کاهش بیش از 50 درصدی در میانگین تولید اکثر محصولات در سرتاسر جهان می­شود. یک استراتژی سودمند به منظور اجتناب از وارد آمدن خسارات تنش خشکی به گیاهان کاشت گیاهان مقاوم به خشکی است. یک پیشنهاد مناسب و متداول استفاده از گیاهان چهارکربنه نظیر ارزن است که مقاومت نسبتا زیادی به کمبود آب دارد. تنش خشکی خصوصیات فیزیولوژیکی و مورفولوژیکی نظیر تنظیم کننده های اسمزی، محتوی کلروفیل، ارتفاع بوته و طول خوشه را تحت تاثیر قرار می دهد. شناخت مبانی فیزیولوژیکی و مورفولوژیکی مقاومت به تنش در این گیاه و ارتباط آن ها با عملکرد می تواند کمک زیاد به شناخت و توسعه کاشت گیاهان مقاوم به خشکی نماید. هدف از این آزمایش بررسی تاثیر تنش خشکی بر برخی خصوصیات فیزیولوژیکی و مورفولوژیکی در سه رقم ارزن است. مواد و روش ها  این تحقیق در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند در سال زراعی 93-92 به صورت کرت های خردشده در قالب بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار اجرا شد. سطوح مختلف تنش خشکی شامل تامین 50، 75 و 100 درصد نیاز آبی (به ترتیب تنش شدید، تنش متوسط و بدون تنش) به عنوان عامل اصلی و ارقام ارزن دم­روباهی (شامل رقم باستان و لاین­های kfm5وkfm20) به عنوان عامل فرعی در نظر گرفته شد. اندازه­گیری اسمولیت­ها و رنگ دانه های فتوسنتزی در 30 و 45 روز بعد از اعمال تنش انجام شد. خصوصیات مورفولوژیکی، عملکرد و اجزای آن در زمان رسیدگی و بلوغ اندازه­گیری شد. تجزیه وتحلیل داده­ها با استفاده از نرم افزار آماری SAS 9.1و مقایسه میانگین با استفاده از آزمون توکی در سطح معنی­داری 5% انجام شد نتایج نتایج نشان داد که در مراحل مختلف رشد تنش خشکی منجر به افزایش پرولین، کربوهیدرات های محلول و کاهش رنگ دانه های فتوسنتزی و کارتنوئیدها در مقایسه با تیمار شاهد گردید. تنش خشکی باعث کاهش ارتفاع بوته، طول میانگره و طول خوشه، تعداد خوشه در مترمربع، تعداد دانه در خوشه و وزن هزار دانه و عملکرد را در مقایسه با تیمار شاهد کاهش داد ولی تاثیری بر تعداد گره نداشت. بالاترین و کمترین عملکرد دانه 461/88 و 171/08 گرم در مترمربع به ترتیب مربوط به تیمار بدون تنش و تنش شدید بود. این نتایج دلالت بر آن دارد که ارتفاع بوته، طول سنبله، تعداد دانه در سنبله و وزن هزار دانه تاثیر مثبت بر عملکرد دانه در ارزن دارد و افزایش آن ها باعث افزایش عملکرد دانه شد. بر طبق نتایج بدست آمده کاهش ارتفاع، اسمولیت­های سازگار و کارتنوئیدها مکانیزم­های سازگاری و مقاومت به خشکی محسوب می­شوند.

نویسندگان

مسعود خزاعی

دانشجوی دکتری فیزیولوژی گیاهان زراعی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زابل و کارشناس ارشد آموزشی دانشگاه بیرجند

محمد گلوی

استاد گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی دانشگاه زابل

مهدی دهمرده

دانشیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی دانشگاه زابل

سید محسن موسوی نیک

دانشیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی دانشگاه زابل

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • Abbad, H., Jafari, E.L., Bort, S.A., Araus, J.L., 2004. Comparative ...
  • Ajithkumarand, P., Panneerselvam, R., 2013. Osmolyte accumulation, photosynthetic pigment and ...
  • Alizadeh, O., Majidi, I., Nadian, H., Nour-Mohammadi, G., Amerian, M., ...
  • Andualem, W., Tadesse, D., 2011. Correlation and path coefficient analyses ...
  • Anjum, F., Yaseen, M., Rasul, E., Wahid, A., Anjum, S., ...
  • Akram, M., 2011.Growth and yield component of wheat under water ...
  • Ashraf, M., 2007. Role of glysine betain and protein in ...
  • Bukhat, N.M., 2005. Studies in yield and yield associated traits ...
  • Bates, L.S., Waldron, R.P., Teare, I.D., 1973. Rapid determination of ...
  • Boyer, JS., 1988. Cell enlargement and growth induced water potential. ...
  • Channappagoudar, B.B., Hiremath, S.M., Biradar, N.R., Koti, R.V., Bharamagoudar, T.D., ...
  • Choi, WY, Kang, SY, Park, HM, Kim, SS, Lee, KS, ...
  • Choudhary, NL., 2005. Expression of deltal-pyrroline-5-carboxylate synthetase gen during drought ...
  • Davoodi, N., Seghateslami, M.J., moosavi, S.GH., Azari Nasrabad, A., 2013. ...
  • Dencic, S., Kastori, R., Kobilgsky, B, Duggan, B., 2000. Evaluation ...
  • Farooq, M., Wahid, A., Kobayashi, N., Fujita, D., Basra, S.A.M., ...
  • Fang, Z., Boukamp, J.C., Solomos, T., 1998. Chlorophyll activities and ...
  • Gupta, N.K., Gupta S., Kumar, A., 2001. Effect of water ...
  • Heidari zooleh, H., Jahansooz, M.R., Yunusa, I., Hosseini, S.M.B., Chaichi, ...
  • Hui-Ping, D., Chan-juan, Sh., An-Zhi, W., Tuxi, Y., 2012. Leaf ...
  • Jaleel, C., Manivannan, P., Wahid, A., Farooq, M., Somasundaram, R., ...
  • Kafi, M., Borzoee, A., Salehi, M., Kamandi, A., Masoumi, A., ...
  • Kariola, T., Brader, G., Li, J., Palva, E.T., 2005. A ...
  • Khazanedari, L., Zabol Abbasi, F., Ghandhari, Sh., Kouhi, M., Malbousi, ...
  • Keshavars, L., Farahbakhsh, H., Golkar, P., 2012. Effects of drought ...
  • Keshavars, L., Farahbakhsh, H., Golkar, P., 2013. Effects of different ...
  • Khazaei, H,R., Mohammad abadi, A,A., Borzooei, A., 2002. The effect ...
  • Lata, C., Sarita, J.H., Prasad, M., Sreenivasulu, N., 2011. Differential ...
  • Liu, H.P., Dong, B.H., Zhang, Y.Y., Liu, Z.P., and Liu, ...
  • osmotic stress and the levels of free, conjugated and bound ...
  • Lovisolo, C., Schuber, NK., 1998. Effect of water stress on ...
  • Mahalakshmi, V., Bidinger, F.R., 1985. Flowering response of pearl millet ...
  • Maqsood, M., Azam Ali, S.M., 2007. Effect of environment stress ...
  • Mark, T., Antony, B., 2005. Abiotics stress tolerance in grasses ...
  • Mattews, K.B., Reddy, D.M., Ranj., Peacock, J.K., 1990. Response of ...
  • Mohamad khani, N., Heidari, R., 2008. Drought-induced accumulation of soluble ...
  • Mohammadi, R., Haghparast, R., 2011. Evaluation of rainfed promising wheat ...
  • Moosavi, Gh., Mirhadi, M., Saadat, A., 2011. Effect of deficit-irrigation ...
  • Nageswara, R.R.C., Talwar, H.S., Wright, G.C., 2001. Rapid assessment of ...
  • Nakhaei, A., Arazmjo,E., Abbasi, M.R., 2011. Determination of terminal drought ...
  • Osborn, C.P., Frekleton, R.P., 2009. Ecological selection pressures for C4 ...
  • Panneerselvam, M., 2009. Drought stress in plants: a review on ...
  • Razmjoo, K., Heidarizadeh, P., Sabzalian, M.R., 2008. Effect of salinity ...
  • Reddy, A. R., Ramachandra, R. K., Chaitanya, V., Vivekanandan, M., ...
  • Sairam,R.K., Saxena, D.C., 2000. Oxidative stress and antioxidant in wheat ...
  • Santhakamar, G., 1999. Correlation and path analysis in Foxtail Millet. ...
  • Schlegel, H.G., 1956. Die Verwertung organischer sauren durch chlorella in ...
  • Seghatoleslami, M.J., Kafi, M., Majidi, E., 2008. Effect of deficit ...
  • Shooshi Dezfooli, A., Mehrani, A., 2011. Investigation of correlation between ...
  • Siles, M.M., Ken Russell, W., David, D., Lenis, A., 2004. ...
  • Singh, Kp., 2001. Effect of water stress and seed germnation ...
  • Tatar, O., Gevrek, MN., 2008. Influence of water stress on ...
  • Trovato, M., Mattioli, R., Costantino, P., 2008. Multiple role of ...
  • Tuinstra, M.R., Grote, E.M., Goldsbrough, P.B., Ejeta, G., 1997. Genetic ...
  • Van osterom, E.J., Hammer, G.L., 2008.Determination of grain number in ...
  • Vitkauskaite, G., Venskaityte, L., 2011. Differences between C3 (Hordeum vulgare ...
  • Wright, G.C., Nageswara, R.C., Farquhar, G.D., 1994. Water use efficiency ...
  • Xoconstle-Cazares, B., Ramirez-Ortega, F.A., Flores-Lenes, L. and Ruiz-Medrano, R., 2010. ...
  • Zhang, J., Kirkham, M.B., 1995. water relations of water stressed, ...
  • نمایش کامل مراجع