اثر کاربرد کودهای زیستی و کود شیمیایی نیتروژنه بر عملکرد و اجزای عملکرد لوبیا (.Phaseolus vulgaris L) تحت شرایط تنش کمبود آب

کودهای زیستی یکی از مهترین منابع تامین عناصر غذایی در کشاورزی پایدار محسوب می شوند. بدین منظور پژوهشی به صورت کرت های خردشده در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه فردوسی مشهد در سال 1394 انجام شد. سطوح آبیاری در 3 سطح شامل: 100، 75 و 50 درصد نیازآبی لوبیا به عنوان عامل اصلی و نوع کود شامل: کود زیستی نیتروکسین، کود زیستی بیوفسفر، کود شیمیایی نیتروژنه (اوره) و شاهد (بدون کود) به عنوان عامل فرعی بودند. نتایج آزمایش نشان داد که کودهای مورد بررسی بر عملکرد دانه و تعداد غلاف در بوته لوبیا تاثیر معنی دار (0.05≥P)، و بر تعداد دانه در غلاف و وزن صد دانه لوبیا تاثیر بسیار معنی داری (0.01≥P) داشتند. در این میان، کود زیستی نیتروکسین بیشترین تاثیر را نشان داد و صفات مورد بررسی را به ترتیب 92.4، 101.7، 47.3 و 38.7 درصد نسبت به تیمار شاهد افزایش داد. اثر سطوح آبیاری نیز بر تمام صفات لوبیا خیلی معنی دار (0.01≥P) بود، به طوری که کمترین مقدار صفات مذکور در تیمار 50 درصد نیازآبی لوبیا مشاهده شد و نسبت به تیمار 100 درصد نیازآبی به ترتیب 68.1، 35.8، 56.3 و 38.1 درصد کاهش نشان داد. اثر متقابل کود و آبیاری تنها بر عملکرد ماده خشک لوبیا معنی دار (0.05≥P) بود، به طوری که بیشترین و کمترین عملکرد ماده خشک به ترتیب در نتیجه ی کاربرد کود نیتروکسین با تامین 100 درصد نیازآبی (7741 کیلوگرم در هکتار) و شاهد (بدون کود) در شرایط 50 درصد نیازآبی (880 کیلوگرم در هکتار) بدست آمد. به طورکلی، کاربرد نیتروکسین منجر به بهبود معنی دار تمام صفات لوبیا شد و در اثر کاربرد بیوفسفر نیز در مقایسه با کود شیمیایی اوره، اکثر صفات لوبیا تفاوت معنی دار نداشتند، بنابراین می توان جهت تولید محصول سالم لوبیا با عملکردی برابر با نظام های رایج از این کودهای زیستی بهره جست.

کلیدواژه ها:

بیوفسفر ، حبوبات ، کود اوره ، نیازآبی ، نیتروکسین