بررسی اثر نوع گاز بی اثر، دما و فشار آن در عملیات بی خطرسازی خطوط گازهای قابل اشتعال

زمینه و هدف: انفجار، آتش سوزی و یا خطر مواجهه با مواد سمی و خطرناک یکی از عمده پیامدهای کار بر روی ظروف،مخازن حاوی مواد و یا خطوط لوله انتقال مواد قابل اشتعال می باشد. بنابراین، تخلیه محتوای ظروف، مخازن و خطوط لوله(Purging یا پرجینگ) با هدف پیشگیری از تشکیل اتمسفر انفجاری در زمان کارهای گرم و یا دیگر فعالیت های فرایندی،یکی از اقدامات ایمنی در راستای حذف و یا کاهش خطر حریق، انفجار و یا مواجهه با مواد سمی می باشد.مواد و روش ها: در این مطالعه که در سال 1397 در یکی از صنایع فولادی طراحی و انجام شده است، به وسیله معادلاتترمودینامیکی مربوط به گازهای واقعی (معادله ویریال) تاثیر گاز بی اثر مورد استفاده، فشار و دمای منبع گاز بی اثر بر تعداددفعات عملیات پرجینگ مورد بررسی قرار گرفته است. قابل ذکر است، برای تخلیه خطوط حاوی گازهای قابل اشتعال ازگازهای بی اثر مانند دی اکسیدکربن، نیتروژن، هلیوم استفاده می شود. سطح قابل قبول جهت انجام عملیات گرم بر رویخطوط حامل گازهای قابل اشتعال 25% LEL می باشد. تعداد دفعاتی که عملیات پرجینگ انجام می شود تا به سطح قابلقبول برسد بر اساس سنجش اتمسفر درون خطوط لوله انجام می شود. همچنین، صحت محاسبات اندازه گیری شده به وسیلهسنجش توسط دستگاه گاز سنج GasAlertMax XT II مورد بررسی قرار گرفته است.یافته ها: نتایج این مطالعه نشان داد فاکتور موثر بر تعداد دفعات پرجینگ، فشار منبع گاز بی اثر مورد استفاده در عملیاتپرجینگ می باشد. همچنین بر اساس بررسی ها، اثر نوع گاز (دی اکسید کربن یا نیتروژن) بر روی تعداد دفعات بی اثر میباشد؛ یعنی چه در عملیات از گاز نیتروژن و چه گاز دی اکسید کربن استفاده کنیم، اثری بر دفعات ندارد. همچین اثر دماتاثیر ناچیزی بر روی تعداد دفعات دارد، زیرا اساسا بازه مورد بررسی اثر دما در حدود تغییرات دمای محیط در فصول مختلفمورد بررسی قرار گرفته است.نتیجه گیری: یافته های این مطالعه تحلیلی نشان داد که میزان خطر و آسیب ناشی از عملیات های گرم بر خطوط لوله بسیاربالا بوده، بعلاوه با استفاده از معادلات و روابط حاکم بر رفتار مواد قابل اشتعال می توان ایمنی لازم را در این زمینه تا حد قابلقبول تامین نمود.

کلیدواژه ها:

ایمنی ، حریق ، انفجار ، عملیات پرجینگ ، گاز قابل اشتعال ، صنعت فولاد