شناسایی مولفه های تاثیرات سازمانی با استفاده از روش تجزیه و تحلیل فاکتورهای انسانی مدل HFACS در صنایع ساختمانی استان ایلام- سال 1397

زمینه و هدف: تصمیمات مدیران ارشد مستقیما بر شیوه های نظارتی و نیز شرایط اقدام های اپراتور تاثیر میگذارد.جایتعجب دارد که خطاهای سازمانی اغلب توسط متخصصان ایمنی به علت فقدان چارچوب مشخص مورد توجه و بررسی واقعنمی شوند. هدف از اجرای این پژوهش،شناسایی مولفه های تاثیرات سازمانی از قبیل مدیریت منابع و جو سازمانی و فرآیندسازمانی به منظور کاهش میزان خطاها و تخلفات و نیز تاثیر مثبت بر روی تکرار و شدت رویدادهای احتمالی در صنعتساختمان سازی می باشد.مواد و روش ها : این پژوهش از نوع توصیفی- تحلیلی بوده و در کارگاه های شرکت های ساختمان سازی استان ایلام در سال 95-93 به مرحله اجرا درآمده است.جامعه مورد پژوهش شامل 810 شرکت ثبت شده و 273 پیمانکار حقیقی و 102پیمانکار پایه 3 و 33 پیمانکار پایه 2 و 136 پیمانکار پایه 1 عضو انجمن پیمانکاران عمرانی استان ایلام می باشند.بر اساسفرمول های آماری با توجه به حجم مشخص جامعه مورد مطالعه (810 مورد) جمعا 375 مورد انتخاب و بررسی لازم روی 280مورد از شرکت های حقوقی و 95 مورد از شرکت ها ی حقیقی انجام شد. ابزار گردآوری داده ها فرم های از پیش تهیه شدهای بود که شناسایی مولفه های تاثیرات سازمانی را در گروه های مدیریت منابع ، جو سازمانی و فرآیند سازمانی پس از جمعآوری اطلاعات از طریق کارشناسان خبره صنعت مورد نظر فراهم می آورد.یافته ها : نتایج بررسی حاضر نشان داد که 190 مورد از موارد تاثیرات سازمانی نتایجی در رابطه با وقوع حادثه را در پیداشته اند. 63 درصد موارد ناشی از مدیریت منابع و 7 درصد مرتبط با جو سازمانی و 30 درصد مربوط به فرآیند سازمانی بوده-در بعد مدیریت منابع فاکتورهای خرید تجهیزات ، قطع هزینه های اضافی هر کدام با 16/1 درصد و در بعد جو سازمانی،فاکتورهای ارتباطات ، پاسخگویی رسمی و مصرف دارو و الکل و مواد مخدر و قوانین و مقررات و ارزشها واعتقادات عدالت سازمانی هر کدام با 14/3 درصد و در بعد فرایند سازمانی ،برنامه ریزی اجرایی در رابطه با وقوع حوادث و رویدادهای مطرح شده دخالت داشته اند. نتیجه گیری: تجزیه و تحلیل فاکتورهای انسانی به روش HFACS نشان داد که بعد مدیریت منابع از زیر مجموعه های گروهتاثیرات سازمانی بالاترین درصد را به خود اختصاص داده است. در این بعد فاکتورهایی از قبیل منابع انسانی با زیر گروه های انتخاب،استخدام و آموزش و فاکتور منابع مالی و بودجه با زیر گروه های قطع هزینه های اضافی،تامین بودجه و فاکتورتسهیلات و تجهیزات با زیر گروه های طراحی و خرید تجهیزات در رابطه با وقوع حوادث تاثیر گذار بوده اند.لازمه بهبودتاثیرات سازمانی توجه به حذف یا جایگزینی فاکتورهایی است که در این رابطه اثرات منفی از خود به جای گذاشته اند.

کلیدواژه ها:

تاثیرات سازمانی ، مدیریت منابع ، جو سازمانی ، فرآیند سازمانی ، مدل HFACS