مدلسازی پیامد انتشار گاز متان در جایگاه سوخت CNG استان اصفهان

زمینه و هدف: ارزیابی پیامد خطراتی همچون حریق، انفجار و رها شدن مواد شیمیایی پر خطر در محیط، یکی از ضروری-ترین و اصلی ترین مراحل برای بهبود سطح ایمنی در واحدهای موجود یا در حال طراحی است. هدف از این مقاله بررسی مدلانتشار گاز طبیعی فشرده یا (Compressed natural gas) CNG و محدوده گسترش آسیب افراد و تجهیزات در اطراف اینجایگاه است؛ همچنین در این مطالعه، به بررسی اینکه آیا فواصل ایمن این جایگاه نسبت به محیط اطرافش (پارکینگشهرداری) رعایت شده است یا خیر پرداخته شده است.مواد و روش ها: در این مقاله توصیفی تحلیلی، مدلسازی پیامدهای آتش و انفجار در جایگاه سوخت CNG واقع در استاناصفهان با استفاده از نرم افزار ALOHA انجام شد. در این مدل سناریوهای مختلف ناشی از ایجاد سوراخ با قطر 0/03 متر وشکاف با طول 0/2 و عرض 0/01 متر روی مخزن تحت فشار(کمپرسور) مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها : بر اساس مقایسه ای که بین سناریو های مختلف انجام شد مشاهده گردید که محدوده ابر بخار سمی ناشی از سوراخ (با قطر0/03) تا فاصله 55 متری در غلظت ppm 65000 قرار دارد و در صورت ایجاد شکاف (طول 0/2 و عرض 0/01)محدوده ابر بخار سمی در همین غلظت تا فاصله 66 متری افزایش پیدا میکند. محدوده ابر بخار قابل اشتعال برای سوراخ تافاصله 89 متری می باشد ولی برای شکاف تا فاصله 107 متری است.هم چنین میزان تشعشع حرارتی ناشی از Jet fire (آتشفورانی) تا فاصله 25 متری برای سوراخ ایجاد شده kw/sqm 10 (پتانسیل کشندگی برای 1 دقیقه) می باشد اما برای شکاف تافاصله 35 متری میزان تشعشع حرارتی kw/sqm10 می باشد. با توجه به مقایسه صورت گرفته سناریوهای مرتبط به شکاف(طول 0/2 و عرض 0/01) نسبت به سوراخ (قطر 0/03 متر) دارای محدوده گسترش بیشتری می باشد.نتیجه گیری: در این مطالعه، خطرناک ترین سناریو با توجه به نمودارهای خروجی و نقشه های هوایی، تابش حرارتی Jet fire (آتش فورانی) ناشی از شکاف با طول 20 وعرض 1 سانتی متر است که تا فاصله 35 متری پیش روی کرده است که علاوه برجایگاه CNG ، منطقه پارکینگ شهرداری را درگیر میکند؛ چرا که، فاصله ایمن بین این جایگاه سوخت رسانی و پارکینگرعایت نشده است. ضمنا تابش حرارتی ناشی از شکاف نسبت به سوراخ محدوده بیشتری را درگیر می کند. در همین راستا، درمطالعه محمد فام و همکاران باعنوان ارزیابی ارزیابی پیامد حریق مخازن گاز متان در یک پالایشگاه گاز که بااستفاده از نرمافزار phast انجام داده اند، تشعشع حرارتی ناشی از Jet fire به عنوان بدترین سناریو گزارش شده است. از جمله راهکارهایموثر جهت جلوگیری از تلفات جانی و مالی، اقدامات کنترلی پیشگیری کننده و همچنین انتخاب کردن طراحی مناسب حینتاسیس جایگاه و ادغام ایمنی برای پرسنل، تجهیزات و متعلقات است که به کمک آن میتوان انواع ریسک فاکتورهای مربوطهرا شناسایی و پیشگیری کرد. لذا از آنجاییکه مطالعه حاضر بر روی مخزن کمپرسور CNG صورت گرفت، پیشنهاد میشود کهمطالعات آینده یر روی مخازن استراحت صورت گیرد.

کلیدواژه ها:

جایگاه سوخت CNG ، متان ، مدلسازی پیامد ، نرم افزار ALOHA