بررسی ارتباط آلودگی صوتی با خستگی و بارکار ذهنی در کارکنان بانک

زمینه و هدف: بانکداری یکی از پرکارترین و حساسترین مشاغل کشورها بویژه ایران از نظر حجم کاری و دقت بالای مورد نیازبرای انجام کار محسوب می شود. از جمله ویژگی ها و شرایط مهم فیزیکی که تاثیر بسزایی در ایجاد شرایط استرس زا درکارکنان دفاتر باز اداری بخصوص بانک ها دارد آلودگی صوتی می باشد. صدا یکی از عوامل زیانآور فیزیکی محیط های کاریمیباشد که اکثر افراد در مشاغل و صنایع مختلف با آن در مواجهه می باشند. آلودگی صوتی یک مشکل عمده بهداشتی دربسیاری از صنایع است که مواجهه طولانی مدت با آن ممکن است باعث ایجاد عوارض فیزیولوژیکی، روانی و همچنیناختلالات پایه ای شناختی از جمله حافظه، توجه و سایر فعالیت های رفتاری در افراد مواجهه یافته شود. هدف از انجام اینمطالعه بررسی ارتباط آلودگی صوتی با بارکار ذهنی در کارکنان بانک بود.مواد و روش ها: مطالعه حاضر بصورت توصیفی تحلیلی و با هدف بررسی ارتباط آلودگی صوتی و ارتباط آن با بارکارذهنی وخستگی شغلی در کارکنان بانک انجام پذیرفت. در مجموع 96 نفر از شاغلین بانکهای شهرستانهای سرایان و فردوس دراین مطالعه مورد بررسی قرار گرفتند. میزان تراز معادل مواجهه 15 دقیقه ای صوت (Leq) در ایستگاه های کاری شاغلین بانک-های مورد مطالعه توسط دستگاه صوت سنج TES-1358C و مطابق با استاندارد ) ISO 9612 (1997 در شبکه A برآوردگردید. بمنظور تعیین بارکار ذهنی شاغلین بانک ها در هنگام انجام وظائف از ابزار NASA-TLX استفاده شد. بمنظور تعیینسطح خستگی شغلی شاغلین بانکها در انتهای شیفت کاری نیز از پرسشنامه خستگی شغلی سوئدی (SOFI-20) استفادهشد. در نهایت با استفاده از نرم افزار SPSS ویرایش 16 داده ها تجزیه و تحلیل و ارتباط بین صدا و بارکارذهنی و خستگیشغلی در شاغلین با استفاده از آزمونهای آماری تعیین گردید.یافته ها: شرکت کنندگان در مطالعه 86 مرد و 10 نفر زن بودند که دارای میانگین سنی و سابقه کاری افراد به ترتیب 36/4سال ثبت شد. نتایج اندازه گیری صدا در بانک های مورد بررسی نشان داد که میزان تراز معادل مواجهه صوت dBA 3/61 می باشد. میانگین نمره نهایی ابزار NASA-TLX 9/71 تعیین شد که نشان دهنده بارکار ذهنی بالا در محیط موردمطالعه میباشد. نتایج حاصل از آزمون آماری پیرسون نشان داد که ارتباط مستقیمی بین میزان صدای محیط و بارکار ذهنیدر شاغلین وجود دارد که این ارتباط از لحاظ آماری معنادار می باشد (r2=0/218 و P=0/02). میانگین ابعاد مختلف پرسشنامهخستگی شامل فقدان انرژی، تلاش جسمانی، ناراحتی جسمانی، فقدان انگیزش و خواب آلودگی به ترتیب 17/75، 13/3، 13/4، 13/4، 12/9تعیین شد. میانگین نمره نهایی پرسشنامه خستگی شغلی سوئدی 69/6 تعیین شد. نتایج حاصل از آزمونآماری پیرسون نشان داد که ارتباط مستقیمی بین میزان صدای محیط و سطح خستگی شغلی در شاغلین وجود دارد که اینارتباط از لحاظ آماری معنادار می باشد (r2=20/325 و P<0/001).نتیجه گیری: نتایج این مطالعه بیانگر ارتباط مستقیم سطح صدای بانک ها و افزایش سطح خستگی و بار کار ذهنی درکارکنان بانک بود. افزایش بارکار ذهنی میتواند با اثر در افزایش خستگی، باعث کاهش راندمان کاری شاغلین گردد. در نتیجهارائه و اجرای اقدامات کنترلی صدا در محیطهای کاری مانند بانک و همچنین بهبود وضعیت آکوستیکی این محیطها بمنظورکاهش میزان مواجهه شاغلین با صدا و همچنین کاهش بارکار ذهنی و افزایش بهره وری پیشنهاد می گردد.

کلیدواژه ها:

مواجهه شغلی ، آلودگی صوتی ، بارکار ذهنی ، خستگی شغلی ، کارکنان بانک