ارزیابی خطر ابتلا به اختلالات اسکلتی عضلانی ناشی از جابجایی بیمار در پرسنل بیمارستانی به روش PTAI

زمینه و هدف: یکی از مهم ترین عوامل تهدیدکننده سلامت کارکنان در محیط های کاری، اختلالات اسکلتی- عضلانی تلقی شده و تقریبا در تمام مشاغل شیوع بالایی را به خود اختصاص داده است. مطالعات نشان داده اند که پرستاران بیمارستانیبیشتر از سایر کارکنان بخش درمان تحت تاثیر WMSDs قرار می گیرند و حمل بیمار یکی از عوامل خطر اصلی WMSDsمی باشد. به همین منظور این مطالعه باهدف ارزیابی ارگونومیکی خطر ابتلا به اختلالات اسکلتی عضلانی ناشی از جابجاییبیمار در پرسنل بیمارستانی شاغل در بیمارستان های منتخب وابسته به دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تهران به روشPTAI انجام گرفت.مواد و روش ها: پژوهش حاضر یک مطالعه مقطعی- تحلیلی است که در سال 1397 در بین 245 نفر از کارکنان مشاغل پرستاری در 4 بیمارستان منتخب وابسته به دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی شهر تهران انجام شده است. داده ها با استفادهاز پرسشنامه های Body map و PTAI گردآوری گردید. از آمار توصیفی جهت توصیف متغیرها و از آزمون های کولموگراف -اسمیرنف و کای دو جهت تجزیه و تحلیل داده ها استفاده گردید.یافته ها: میانگین سن و سابقه کار در افراد مورد مطالعه به ترتیب 6/9±7/37، 7/8±4/13 سال به دست آمد. 2/72% افراد مورد مطالعه را مردان و 8/27% را زنان تشکیل دادند. 7/32% از افراد مورد مطالعه دارای سطح تحصیلات زیر دیپلم، 3/47% دیپلم، 2/8% فوق دیپلم، 11% لیسانس و 8/0% فول لیسانس بودند. 5/44% از افراد مورد مطالعه داری حرفه خدمات، 2/8% بیمار بر، 4/38% کمک بهیار و 9% پرستار بودند. 4/22% افراد مورد مطالعه دارای شیفت های ثابت و 6/77% افراد دارای شیفت های چرخشی بودند. یافته های حاصل از پرسشنامه Body map نشان داد که 6/88% از افراد مورد مطالعه در طی 12 ماه گذشته حداقل در یکی از اندام های خود احساس درد و ناراحتی داشتند. بیش ترین نمره PTAI با 8/69% در سطح دو (ناحیه زرد) بود. همچنین 8/27% در سطح سه (ناحیه قرمز) قرار داشت. بر اساس نتایج بدست آمده از آزمون کای دو (p> 05/0) بین سطوحمختلف شاخص PTAI و اختلالات اسکلتی عضلانی ارتباط معناداری وجود ندارد. همچنین 9/24% افرادی که در طی 12 ماهاخیر حداقل در یکی از اعضای بدن احساس درد و ناراحتی داشته اند، در سطح 3 (ناحیه قرمز) و 6/61% افراد در سطح 2 (ناحیه زرد) نمره PTAI بودند. نتیجه گیری: بررسی توزیع افراد مورد مطالعه در سطوح مختلف شاخص PTAI نشان داد که بیش از 97 درصد از افراد موردمطالعه در سطوح دو و سه شاخص PTAI (زرد و قرمز) قرارگرفته اند. بنابراین با توجه به دستورالعمل شاخص PTAI بایستیاقدامات و راهکارهای ارگونومیک برای کاهش و یا حذف خطر اختلالات اسکلتی- عضلانی به کار گرفته شود. با توجه به یافته های مطالعه، روش PTAI می تواند ابزاری مناسب جهت ارزیابی نحوه انتقال بیمار باشد که سطح ریسک ابتلا به اختلالاتاسکلتی عضلانی را با توجه به آیتم های مخصوص هر روش محاسبه می کند. پیشنهاد می شود که در مطالعات آتی سایر ریسکفاکتورهای ایجاد اختلالات اسکلتی عضلانی همزمان با وظیفه حمل بیمار ارزیابی شده و ارتباط هر یک از آن ها با شیوعاختلالات اسکلتی عضلانی بررسی گردد.

کلیدواژه ها:

اختلالات اسکلتی- عضلانی ، جابجایی بیمار ، پرسنل بیمارستانی ، PTAI