ارزیابی میزان خیرگی ناتوان کننده ناشی از چراغ خودروها

مساله و مشکل: با وجود اینکه تنها بخش کوچکی از مسافرت ها توسط وسایل نقلیه در شب صورت می گیرد، اما احتمالوقوع تصادفات ترافیکی در شب 3 تا 7 برابر بیشتر از روز می باشد. یکی از دلایل ریسک بالای تصادفات در شب، خیرگیناتوان کننده ناشی از چراغ خودروها می باشد. خیرگی ناتوان کننده در جاده ها باعث از دست دادن (فقدان) کنتراست تصویرشبکیه می گردد. که نتیجه آن کاهش عملکرد بصری رانندگان می باشد.هدف کاربردی: هدف از مطالعه حاضر بررسی سطح خیرگی ناتوان کننده ناشی از چراغ خودروهای پرفروش در کشور ایران می باشد.روش کار: در این پژوهش میزان خیرگی ناتوان کننده خودروهای پراید صبا GTX ، پراید 131 SL، سمند سورن، پژو 405،مگان و پژو پارس در فواصل 10 تا 100 متری از وسایل نقلیه نزدیک شونده سنجش شد. میزان شاخص Threshold elevation در درخشندگی زمینه 50 کاندلا بر متر مربع (هوای گرگ ومیش) و همچنین در درخشندگی زمینه 1 کاندلا برمتر مربع (نیمه شب) برای 4 گروه سنی 20، 35، 70 و 83 ساله و در دو حالت نور بالا و پایین چراغ خودروها مورد ارزیابی قرار گرفت.یافته ها: با توجه به معیار Threshold elevation ، میانگین سطح خیرگی ناتوان کننده در نور بالا و در درخشندگی زمینه 1کاندلا بر متر مربع در تمامی گروه های سنی بیش از حد آستانه توصیه شده بود و در درخشندگی زمینه 50 کاندلا بر مترمربع در برخی از فواصل در رانندگان مسن (70 و 83 ساله) خیرگی ناتوان کننده ایجاد گردید. در نور پایین و در درخشندگیزمینه 1 کاندلا بر متر مربع در برخی فواصل خیرگی ناتوان کننده ایجاد گردید اما در درخشندگی 50 کاندلا بر متر مربع درهیچ یک از فواصل خیرگی ایجاد نگردید. در حالت نور بالا و در درخشندگی زمینه 1 کاندلا بر متر مربع، تمامی خودروها درفواصل 10 تا 100 متری باعث ایجاد خیرگی ناتوان کننده گردیدند اما در درخشندگی 50 کاندلا بر متر مربع تقریبا درگروه های سنی 70 و 83 ساله خیرگی ناتوان کننده در برخی از خودروها ایجاد گردید. در حالت نور پایین و درخشندگیزمینه 50 کاندلا بر متر مربع در تمامی خودروها سطح خیرگی ناتوان کننده مجاز بود اما سطح خیرگی ناتوان کننده دردرخشندگی زمینه 1 کاندلا بر متر مربع در برخی از خودروها در فواصل 40 تا 10 متری بیش از آستانه خیرگی توصیه شده،بود. نتایج نشان داد که سطح خیرگی ناتوان کننده در حالت نور بالا نسبت به حالت نور پایین به طور قابل ملاحظه بالاتراست که البته با افزایش سطح درخشندگی زمینه این سطح خیرگی ناتوان کننده کاهش می یابد. نتایج نشان دهنده تاثیرمتقابل دو متغیر شدت روشنایی و زاویه بین منبع خیرگی و چشم رانندگان در ایجاد خیرگی ناتوان کننده است. سن نقشمعنی داری را در خیرگی ناتوان کننده ایجاد نمود آنچنان که بیشترین خیرگی در چشم رانندگان مسن ایجاد گردید. مشخصههایی همانند تنظیم بودن چراغ خودروها، ارتفاع چراغ خودرو، ولتاژ لامپ، الگوی پرتو نوری و طراحی چراغ خودرو می توانددر سطح خیرگی ناتوان کننده تاثیرگذار باشد. به منظور کاهش سطح خیرگی ناتوان کننده راهکارهایی پیشنهاد می شود کهمی توان به نصب سیستم AFS ، افزایش فاصله جانبی بین خودروها، افزایش عرض مدین جاده و نصب سیستم روشنایی ثابت(تیر چراغ برق) در جاده ها اشاره نمود که می توانند در کاهش خیرگی ناتوان کننده تاثیرگذار باشند.

کلیدواژه ها:

خیرگی ناتوان کننده ، افزایش آستانه ، چراغ خودرو ، روشنای