بررسی ساختارشناسانه و تحلیل آماری فواصل قرآنی

سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 622

فایل این مقاله در 28 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_QHS-13-2_003

تاریخ نمایه سازی: 9 اردیبهشت 1399

چکیده مقاله:

فاصله قرآنی، در پایان آیات پدیده ای است که یکی از وجوه امتیاز قرآن نسبت به شعر و نثر عربی است. این پدیده در پژوهش های قرآنی کمتر مورد بررسی و تحلیل ساختارشناسانه و آماری قرار گرفته است. ساختار فواصل را از سه جهت می توان مورد توجه قرار داد: حرف، واژه و جمله. کدام حروف بیشترین بسامد را در پایان آیه دارند و چرا حروف ماقبل آخر آیات کدام اند چه تعداد از واژه هایی که در آخر آیات هستند فعل و اسم، مذکر و مونث هستند چه ارتباطی میان تفاوت فواصل سوره ها با آهنگ و ریتم آنها وجود دارد بیش از 63 درصد آیات با حرف ن و م پایان یافته است که دارای صفت غنه بوده و حالت ترنم و آواز بیشتری نسبت به سایر حروف دارند. از فواید تحلیل آماری ساختار واژگانی فواصل آشنایی با اسماء و صفاتی است که در پایان آیات آمده اند. از جمله نکات قابل توجه دو نام غفور رحیم است که بیش از دیگر اسامی و صفات در پایان آیه قرار گرفته است. یکی از دلایل تفاوت آهنگ سوره های قرآنی به فواصل آیات آنها برمی گردد. بهر حال این مسائل به شکلی بدیع و نو در این مقاله مورد بررسی و توجه قرار گرفته است.

نویسندگان

علی اصغر آخوندی

استادیار گروه معارف اسلامی دانشگاه صنعتی شاهرود، ایران.

محمدرضا ربیعی

استادیار گروه آمار دانشگاه صنعتی شاهرود، ایران.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • قرآن کریم. ...
  • آخوندی، علی اصغر (1395ش)، بررسی تطبیقی تعاریف فاصله قرآنی . ...
  • آخوندی، علی اصغر (1394ش)، فواصل و چگونگی ارتباط معنایی آنها ...
  • ابن سیده، علی بن اسماعیل (1421ق)، المحکم والمحیط الاعظم، بیروت: ...
  • ابن فارس، احمد بن فارس بن زکریا (1399ق)، معجم المقاییس ...
  • ابن منظور، محمد بن مکرم (1414ق)، لسان العرب، بیروت: دار ...
  • ابوحسان، جمال محمود (1431ق)، الدلالات المعنویه لفواصل الآیات القرآنیه، عمان: ...
  • ابوزید، احمد (1992م)، التناسب البیانی فی القرآن، دراسه فی النظم ...
  • ابوموسی، محمد محمد (بی تا)، خصائص التراکیب، دراسه تحلیلیه لمسائل ...
  • اتابکی، پرویز (1391ش)، فرهنگ جامع کاربردی فرزان عربی فارسی، تهران: ...
  • ازهری، محمد بن احمد (2001م)، تهذیب اللغه، بیروت: دار احیاء ...
  • باقلانی، محمد بن طیب (1997م)، اعجاز القرآن، قاهره: دار المعارف. ...
  • بیومی، السباعی السباعی (بی تا)، الفاصله و بداعه الاسلوب، بی ...
  • حسناوی، محمد (1406ق)، الفاصله فی القرآن، بیروت: المکتب الاسلامی. ...
  • حشاش، موسی مسلم سلام (1428ق)، الاعجاز البیانی فی الفاصله القرآنیه، ...
  • خرقانی، حسن (1392ش)، زیباشناسی قرآن از نگاه بدیع، مشهد: دانشگاه ...
  • خضر، سید (1430ق)، الفواصل القرآنیه دراسه البلاغیه، بی جا: مکتبه ...
  • خطیب، عبدالکریم (1395ق)، اعجاز القرآن فی دراسه کاشفه لخصائص البلاغیه ...
  • رازی، محمد بن قیس (1377ش)، المعجم فی معاییر اشعار العجم، ...
  • راغب اصفهانی (بی تا)، معجم مفردات الفاظ القرآن، بی جا: ...
  • رافعی، مصطفی صادق (بی تا)، تاریخ آداب العرب، بیروت: دار ...
  • رمانی، علی بن عیسی، خطابی، و عبدالقاهر جرجانی (1387ق، 1968م)، ...
  • زبیدی، محمد بن عبدالرزاق الحسینی (بی تا)، تاج العروس من ...
  • زجاج، ابراهیم بن سری (1408ق)، معانی القرآن و اعرابه، بیروت: ...
  • زرکشی، محمد بن عبدالرحمان (1415ق)، البرهان فی علوم القرآن، بیروت: ...
  • سیبویه، عمرو بن عثمان (بی تا) الکتاب، بی جا: بی ...
  • سید قطب، ابراهیم حسین (1423ق)، التصویر الفنی فی القرآن، قاهره: ...
  • سیوطی، جلال الدین (بی تا)، الاتقان فی علوم القرآن، بیروت: ...
  • سیوطی، جلال الدین (1408ق)، معترک الاقران فی اعجاز القرآن، بیروت: ...
  • شحود، علی بن نایف (بی تا)، الاعجاز اللغوی و البیانی ...
  • صبری، احمد محمد (1429ق)، الاعجاز و البیان فی فواصل القرآن ...
  • طبرسی، فضل بن حسن (1408ق)، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ...
  • طبری، محمد بن جریر (1420ق)، جامع البیان فی تاویل القرآن، ...
  • عامر، فتحی احمد (1988م)، فکره النظم بین وجوه الاعجاز فی ...
  • عولقی، صالح عبدالله منصور مسود (1429ق)، تنوع خطاب القرآن الکریم ...
  • فراء، یحیی بن زیاد (بی تا) معانی القرآن، قاهره: دار ...
  • فراهیدی، خلیل بن احمد (1410ق)، کتاب العین، قم: انتشارات هجرت. ...
  • فیروزآبادی، محمد بن یعقوب (1426ق)، القاموس المحیط، بیروت: موسسه الرساله. ...
  • کواز، محمد کریم (1426ق)، الاسلوب فی الاعجاز البلاغی فی القرآن ...
  • لاشین، عبدالفتاح (1402ق)، من اسرار التعبیر القرآن الفاصله القرآنیه، ریاض: ...
  • مرسی، کمال الدین عبدالغنی (1420ق)، فواصل الآیات القرآنیه، اسکندریه: المکتب ...
  • مطعنی، عبدالعظیم ابراهیم محمد (1413ق)، خصائص التعبیر القرآنی و سماته ...
  • معرفت، محمد هادی (1386ش)، التمهید فی علوم القرآن، قم: موسسه ...
  • نصار، حسین (1999م)، الفواصل، قاهره: مکتبه مصر. ...
  • همایی، جلال الدین (1370ش)، فنون بلاغت و صناعات ادبی، تهران: ...
  • یاسوف، احمد (1427ق)، دراسات فنیه فی القرآن الکریم، دمشق: دار ...
  • نمایش کامل مراجع