واکاوی جایگاه هبه در اخذ از بیت المال و تاثیر آن بر جامعه از منظر فقه شیعه

از مسائل مهم جامعه امروز، حراست از بیت المال است. به گونه ای که اخبار متداولی از برداشت های نابه جا از بیت المال به گوش می رسد. بیت المال به عنوان مهمترین پشتوانه مالی حکومت، دارای مصارف عام و خاص بوده که اساس برنامه ریزی های اقتصادی دولت در بودجه بندی هرساله را تشکیل می دهد؛ لذا کنترل آن، بسیاری از هزینه های بی فایده را به کشور بازمی گرداند و زیرساخت های اقتصادی نظام اسلامی را تقویت می کند. در نوشتار پیش رو نگارنده سعی دارد با استفاده از ابزار گردآوری اطلاعات کتابخانه ای واسنادی به واکاوی این موضوع بپردازد که استفاده کارمندان از بیت المال و بخششهای برخی مسئولین برای خود یا اطرافیان و کارمندانشان، به عنوان پاداش از منظر فقهی چه جایگاهی دارد. آیا این هبه با عمومات استفاده از بیت المال در منابع فقهی همخوانی دارد یا خیر آیا صرف ظن و گمان به محق بودن میتواند تعلیلی بر اخذ از بیت المال باشد تاثیر این اعمال بر زیرساخت های فرهنگی جامعه چیست در پایان به این موضوع منتج می شود که هبه از بیت المال مسلمین نه تنها با منابع اربعه همخوانی ندارد بلکهدر حکم سرقت، محاربه، افساد فی الارض و سوء استفاده از بیت المال است و احکام جرم های مذکور برای چنین افرادی باید مجری باشد. البته باب رعایت مصالح عمومی جامعه اسلامی در استفاده از بیت المال همچنان باز است و مورد پذیرش خواهد بود.

کلیدواژه ها:

هبه ، بیت المال ، مفسد فی الارض ، اجرت ، سرقت